11 maja 2016 r.
... słuszny interes właściciela dopuszcza ustalenie
opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości
nieruchomości w wyniku dokonanego podziału tylko wtedy, gdy nie ma żadnych
wątpliwości co do faktu wzrostu wartości nieruchomości.
.... wskazać należy na ugruntowaną już orzeczeniach
sądów administracyjnych linię orzeczniczą, zgodnie z którą z treści m.in.
art. 153 ust. 1 u.g.n. wynika, że ustawodawca nie
daje rzeczoznawcy możliwości szacowania wartości nieruchomości na podstawie
sumy wartości nieruchomości podobnych do działek geodezyjnych wchodzących w
skład wycenianej nieruchomości, nakazując w metodzie porównywania parami i
korygowania ceny średniej operować danymi dotyczącymi nieruchomości podobnych
do nieruchomości będącej przedmiotem wyceny (por. wyrok WSA
w Poznaniu z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt IV SA/Po 1110/12). Tymczasem, w
okolicznościach rozpatrywanej sprawy rzeczoznawca dokonując wyceny
nieruchomości po podziale, dokonał oszacowania wartości poszczególnych działek
opierając się na danych dotyczących nieruchomości podobnych do tych działek, a
nie do wycenianej nieruchomości - jak tego wymaga przepis prawa. Przepis art.
98a ust. 1 u.g.n. nie pozostawia biegłemu pełnej
swobody, co do sposobu wyceny, dokonywanej dla potrzeb ustalenia opłaty adiacenckiej. Wycenie takiej bowiem podlega nie działka,
czy działki a nieruchomość – jako całość. Zatem zarówno przed podziałem
nieruchomości, jak i po jej podziale, szacunek co do zasady winien być
dokonywany w stosunku do całości gruntu, bo tylko on stanowi nieruchomość
gruntową. Tak też winien być on oceniany pod względem, poszczególnych cech
charakterystycznych (por. wyrok NSA z 24.04.2014 r.
sygn. I OSK 2342/12, dostępny na stronach
internetowych NSA w: CBOSA).
Mimo że w art. 98a u.g.n. użyto określenia, iż organ może ustalić opłatę, to jednak w istocie oznacza to, że jest on zobowiązany do jej wymierzenia, chyba że istnieją uzasadnione powody odstąpienia od jej nałożenia (np. gdy wzrost wartości nieruchomości jest tak niewielki, że koszty postępowania mogą być wyższe niż należna opłata).
Bieg 3-letniego terminu przedawnienia określonego w
przepisie art. 98a ust. 1 ugn, na podstawie art. 123
§ 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz.
121) w zw. z art. 148 ust. 2 ugn, znajdującym
odpowiednie zastosowanie do ustalenia opłaty adiacenckiej
z tytułu wzrostu wartości nieruchomości wywołanego podziałem nieruchomości,
przerywa wydanie przez organ ostatecznej decyzji ustalającej opłatę adiacencką.
W sytuacji zaskarżenia ww. decyzji do sądu administracyjnego, na podstawie
art. 148 ust. 2 ugn w zw. z art. 124 § 1 i 2 Kodeksu
cywilnego, termin przedawnienia biegnie na nowo od dnia uprawomocnienia się
wyroku sądu uchylającego decyzję ustalającą opłatę adiacencką
O zachowaniu trzyletniego terminu dla ustalenia opłaty adiacenckiej
z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wyniku jej podziału, o którym mowa w
art. 98a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
(Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 z poźn. zm.), w
przypadku zakończenia postępowania decyzją organu odwoławczego, decyduje data
wydania decyzji ostatecznej przez organ odwoławczy, a nie data doręczenia tej
decyzji stronie.