Aktualne 20 kwietnia 2015 (tekst
ujednolicony)
Dz.U.2013.260
2013-08-10 zm. Dz.U.2013.843 art. 2
2014-01-01 zm. Dz.U.2013.1543 art. 1
2014-06-21 zm. Dz.U.2014.659 art. 3
2014-09-01 zm. Dz.U.2013.1446 art. 3
2015-01-02 zm. Dz.U.2014.1310 art. 1
USTAWA z dnia 21 marca 1985 r. o
drogach publicznych(1)
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Drogą publiczną jest droga
zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której
może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i
wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.
Art. 2. 1. Drogi publiczne ze względu
na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:
1) drogi
krajowe;
2) drogi
wojewódzkie;
3) drogi
powiatowe;
4) drogi
gminne.
2. Ulice leżące w ciągu dróg wymienionych w ust. 1 należą do tej samej
kategorii co te drogi.
3. Drogi publiczne ze względów funkcjonalno-technicznych dzielą się na
klasy określone w warunkach technicznych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.
U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.), jakim
powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie.
Art. 2a. 1. Drogi krajowe stanowią
własność Skarbu Państwa.
2. Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego
samorządu województwa, powiatu lub gminy.
Art. 3. Drogi publiczne ze względu na ich
dostępność dzielą się na:
1) drogi
ogólnodostępne;
2) drogi
o ograniczonej dostępności, w tym autostrady i drogi ekspresowe.
Art. 4. Użyte w ustawie określenia
oznaczają:
1) pas
drogowy - wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod
jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i
urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu,
a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą;
2) droga
- budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz
instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do
prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym;
3) ulica
- drogę na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie z przepisami
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ciągu może być
zlokalizowane torowisko tramwajowe;
4) torowisko
tramwajowe - część ulicy między skrajnymi szynami wraz z zewnętrznymi pasami
bezpieczeństwa o szerokości 0,5 m każdy;
5) jezdnia
- część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów;
6) chodnik
- część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych;
7) korona
drogi - jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami
przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi, a przy
drogach dwujezdniowych - również z pasem dzielącym jezdnie;
8) zjazd
- połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiące
bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
9) skrzyżowanie
dróg publicznych:
a) jednopoziomowe
- przecięcie się lub połączenie dróg publicznych na jednym poziomie,
b) wielopoziomowe
- krzyżowanie się lub połączenie dróg publicznych na różnych poziomach, zapewniające
pełną lub częściową możliwość wyboru kierunku jazdy (węzeł drogowy) lub
krzyżowanie się dróg na różnych poziomach, uniemożliwiające wybór kierunku
jazdy (przejazd drogowy);
10) droga ekspresowa - drogę przeznaczoną wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych:
a) wyposażoną
w jedną lub dwie jezdnie,
b) posiadającą
wielopoziomowe skrzyżowania z przecinającymi ją innymi drogami transportu
lądowego i wodnego, z dopuszczeniem wyjątkowo jednopoziomowych skrzyżowań z
drogami publicznymi,
c) wyposażoną
w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wyłącznie
dla użytkowników drogi;
11) autostrada - drogę przeznaczoną wyłącznie do ruchu pojazdów
samochodowych:
a) wyposażoną
przynajmniej w dwie trwale rozdzielone jednokierunkowe jezdnie,
b) posiadającą
wielopoziomowe skrzyżowania ze wszystkimi przecinającymi ją drogami transportu
lądowego i wodnego,
c) wyposażoną
w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wyłącznie
dla użytkowników autostrady;
11a) (2) droga rowerowa - drogę przeznaczoną do ruchu
rowerów albo rowerów i pieszych, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej
przeznaczeniem;
12) drogowy obiekt inżynierski - obiekt mostowy, tunel, przepust i
konstrukcję oporową;
13) obiekt mostowy - budowlę przeznaczoną do przeprowadzenia drogi,
samodzielnego ciągu pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wędrówek zwierząt
dziko żyjących lub innego rodzaju komunikacji nad przeszkodą terenową, w
szczególności: most, wiadukt, estakadę, kładkę;
14) tunel - budowlę przeznaczoną do przeprowadzenia drogi,
samodzielnego ciągu pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wędrówek zwierząt
dziko żyjących lub innego rodzaju komunikacji przez przeszkodę terenową lub pod
nią, w tym przejście podziemne;
15) przepust - budowlę o przekroju poprzecznym zamkniętym, przeznaczoną
do przeprowadzenia cieków, szlaków wędrówek zwierząt dziko żyjących lub
urządzeń technicznych przez nasyp drogi;
15a) kanał technologiczny - ciąg osłonowych elementów obudowy, studni
kablowych oraz innych obiektów lub urządzeń służących umieszczeniu lub
eksploatacji:
a) urządzeń
infrastruktury technicznej związanych z potrzebami zarządzania drogami lub
potrzebami ruchu drogowego,
b) linii
telekomunikacyjnych wraz z zasilaniem oraz linii elektroenergetycznych,
niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;
16) konstrukcja oporowa - budowlę przeznaczoną do utrzymywania w stanie
stateczności nasypu lub wykopu;
17) budowa drogi - wykonywanie połączenia drogowego między określonymi
miejscami lub miejscowościami, a także jego odbudowę i rozbudowę;
18) przebudowa drogi - wykonywanie robót, w których wyniku następuje
podwyższenie parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniejącej drogi,
niewymagających zmiany granic pasa drogowego;
19) remont drogi - wykonywanie robót przywracających pierwotny stan
drogi, także przy użyciu wyrobów budowlanych innych niż użyte w stanie
pierwotnym;
20) utrzymanie drogi - wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych
i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym
także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej;
21) ochrona drogi - działania mające na celu niedopuszczenie do
przedwczesnego zniszczenia drogi, obniżenia klasy drogi, ograniczenia jej
funkcji, niewłaściwego jej użytkowania oraz pogorszenia warunków bezpieczeństwa
ruchu;
22) zieleń przydrożna - roślinność umieszczoną w pasie drogowym, mającą
na celu w szczególności ochronę użytkowników drogi przed oślepianiem przez
pojazdy nadjeżdżające z kierunku przeciwnego, ochronę drogi przed zawiewaniem i
zaśnieżaniem, ochronę przyległego terenu przed nadmiernym hałasem,
zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;
23) reklama - nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej
formie wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, umieszczony w polu
widzenia użytkowników drogi, niebędący znakiem w rozumieniu przepisów o znakach
i sygnałach lub znakiem informującym o obiektach użyteczności publicznej
ustawionym przez gminę;
24) dostępność drogi - cechę charakteryzującą gęstość połączeń danej
drogi z innymi drogami przez skrzyżowania dróg oraz zakres dostępu do drogi
przez zjazdy;
25) pojazd nienormatywny - pojazd lub zespół
pojazdów w rozumieniu art. 2 pkt 35a ustawy z dnia 20
czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 i 1448);
26) transeuropejska sieć drogowa - sieć drogową
określoną w decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 661/2010/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie unijnych wytycznych
dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (wersja
przekształcona) (Dz. Urz. UE L 204 z 05.08.2010, str.
1);
27) służby ratownicze - jednostki ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu
ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r.
Nr 178, poz. 1380, z 2010 r. Nr 57, poz. 353 oraz z 2012 r. poz. 908) oraz
zespoły ratownictwa medycznego w rozumieniu ustawy z dnia 8 września 2006 r. o
Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.);
28) ocena wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego -
strategiczną analizę wpływu wariantów planowanej drogi na poziom bezpieczeństwa
ruchu drogowego w sieci dróg publicznych znajdujących się w obszarze
oddziaływania planowanej drogi;
29) audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego - niezależną, szczegółową,
techniczną ocenę cech projektowanej, budowanej, przebudowywanej lub użytkowanej
drogi publicznej pod względem bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego;
30) klasyfikacja odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków
śmiertelnych - analizę istniejącej sieci drogowej pod względem liczby wypadków
śmiertelnych, w wyniku której wytypowane zostają najbardziej niebezpieczne
odcinki dróg o dużej liczbie wypadków śmiertelnych;
31) klasyfikacja odcinków dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci
drogowej - analizę istniejącej sieci drogowej, w wyniku której wytypowane
zostają odcinki dróg o dużej możliwości poprawy bezpieczeństwa oraz
zmniejszenia kosztów wypadków drogowych;
32) uczestnik ruchu drogowego - uczestnika ruchu
drogowego w rozumieniu ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu
drogowym;
33) inteligentne systemy transportowe (ITS) -
systemy wykorzystujące technologie informacyjne i komunikacyjne w obszarze
transportu drogowego, obejmującym infrastrukturę, pojazdy i jego użytkowników,
a także w obszarach zarządzania ruchem i zarządzania mobilnością, oraz do
interfejsów z innymi rodzajami transportu;
34) interoperacyjność - zdolność systemów
oraz będących ich podstawą procesów gospodarczych do wymiany danych, informacji
i wiedzy;
35) aplikacja ITS - operacyjne narzędzie
zastosowania ITS;
36) usługa ITS - dostarczanie aplikacji ITS w określonych ramach organizacyjnych i operacyjnych, w
celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników w obszarze transportu drogowego, efektywności
i wygody ich przemieszczania się, a także ułatwiania lub wspierania operacji
transportowych i przewozowych;
37) użytkownik ITS - każdego użytkownika
aplikacji lub usług ITS, w tym podróżnych,
szczególnie zagrożonych uczestników ruchu drogowego, użytkowników i zarządców
dróg, podmioty zarządzające pojazdami w transporcie osób lub rzeczy oraz służby
ustawowo powołane do niesienia pomocy;
38) szczególnie zagrożeni uczestnicy ruchu drogowego -
niezmotoryzowanych uczestników ruchu drogowego, w szczególności pieszych i
rowerzystów, a także motocyklistów oraz osoby niepełnosprawne lub osoby o
widocznej ograniczonej sprawności ruchowej;
39) interfejs - połączenie między systemami, które zapewnia ich
łączenie i współpracę;
40) ciągłość usług - zdolność do zapewnienia nieprzerwanych usług w
ramach sieci transportowych na obszarze Unii Europejskiej.
Art. 4a. 1. Rada Ministrów określi, w
drodze rozporządzenia, sieć autostrad i dróg ekspresowych, mając na uwadze
potrzeby społeczne i gospodarcze kraju w zakresie rozwoju infrastruktury.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia, wykaz dróg o znaczeniu
obronnym. Zarządzenie to nie podlega ogłoszeniu.
Art. 5. 1. Do dróg krajowych zalicza
się:
1) autostrady
i drogi ekspresowe oraz drogi leżące w ich ciągach do czasu wybudowania
autostrad i dróg ekspresowych;
2) drogi
międzynarodowe;
3) drogi
stanowiące inne połączenia zapewniające spójność sieci dróg krajowych;
4) drogi
dojazdowe do ogólnodostępnych przejść granicznych obsługujących ruch osobowy i
towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów) lub
wyłącznie ruch towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu
pojazdów);
5) drogi
alternatywne dla autostrad płatnych;
6) drogi
stanowiące ciągi obwodnicowe dużych aglomeracji
miejskich;
7) drogi
o znaczeniu obronnym.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrami
właściwymi do spraw administracji publicznej, spraw wewnętrznych oraz Ministrem
Obrony Narodowej, po zasięgnięciu opinii właściwych sejmików województw, a w
miastach na prawach powiatu - opinii rad miast, w drodze rozporządzenia,
zalicza drogi do kategorii dróg krajowych, mając na uwadze kryteria zaliczenia określone
w ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw transportu po zasięgnięciu opinii
właściwych zarządów województw, a w miastach na prawach powiatu - właściwych
prezydentów miast, w drodze rozporządzenia, ustala przebieg istniejących dróg
krajowych, w celu zapewnienia ciągłości dróg krajowych.
Art. 6. 1. Do dróg wojewódzkich
zalicza się drogi inne niż określone w art. 5 ust. 1, stanowiące połączenia
między miastami, mające znaczenie dla województwa, i drogi o znaczeniu obronnym
niezaliczone do dróg krajowych.
2. Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich następuje w drodze uchwały
sejmiku województwa w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw transportu
oraz obrony narodowej.
3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg wojewódzkich następuje w
drodze uchwały sejmiku województwa, po zasięgnięciu opinii zarządów powiatów,
na obszarze których przebiega droga, a w miastach na prawach powiatu - opinii
prezydentów miast.
Art. 6a. 1. Do dróg powiatowych zalicza
się drogi inne niż określone w art. 5 ust. 1 i art. 6 ust. 1, stanowiące
połączenia miast będących siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin
między sobą.
2. Zaliczenie drogi do kategorii dróg powiatowych następuje w drodze
uchwały rady powiatu w porozumieniu z zarządem województwa, po zasięgnięciu opinii
wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin, na obszarze których przebiega
droga, oraz zarządów sąsiednich powiatów, a w miastach na prawach powiatu -
opinii prezydentów miast.
3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg powiatowych następuje w drodze
uchwały rady powiatu, po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów
miast) gmin, na obszarze których przebiega droga.
Art. 7. 1. Do dróg gminnych zalicza
się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące
uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg
wewnętrznych.
2. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały
rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.
3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze
uchwały rady gminy.
Art. 7a. 1. Organy właściwe w sprawach
zaliczenia do kategorii i ustalenia przebiegu dróg, przekazując propozycje
zaliczenia do kategorii lub propozycje ustalenia przebiegu dróg, wyznaczają
termin do przedstawienia opinii, o których mowa w art. 5-7. Wyznaczony termin
zgłaszania opinii nie może być krótszy niż 21 dni od dnia doręczenia propozycji
do zaopiniowania.
2. Niezłożenie opinii w przewidzianym terminie uznaje się za akceptację
propozycji.
Art. 8. 1. (3) Drogi, drogi
rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do
żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych
dróg są drogami wewnętrznymi.
1a. Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie nadania nazwy drodze wewnętrznej
wymaga uzyskania pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest ona
zlokalizowana.
2. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg
wewnętrznych oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest
zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do właściciela tego terenu.
3. Finansowanie zadań, o których mowa w ust. 2, należy do zarządcy
terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku - do
właściciela tego terenu.
4. Oznakowanie połączeń dróg wewnętrznych z drogami publicznymi oraz
utrzymanie urządzeń bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanych z
funkcjonowaniem tych połączeń, należy do zarządcy drogi publicznej.
Art. 9. (uchylony).
Art. 10. 1. Organem właściwym do
pozbawienia drogi dotychczasowej kategorii jest organ właściwy do zaliczenia
jej do odpowiedniej kategorii.
2. Pozbawienia drogi jej kategorii dokonuje się w trybie właściwym do
zaliczenia drogi do odpowiedniej kategorii.
3. Pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii, z wyjątkiem przypadku
wyłączenia drogi z użytkowania, jest możliwe jedynie w sytuacji jednoczesnego
zaliczenia tej drogi do nowej kategorii. Pozbawienie i zaliczenie nie może być
dokonane później niż do końca trzeciego kwartału danego roku, z mocą od dnia 1
stycznia roku następnego.
4. Nowo wybudowany odcinek drogi zostaje zaliczony do kategorii drogi,
w której ciągu leży.
5. Odcinek drogi zastąpiony nowo wybudowanym odcinkiem drogi z chwilą
oddania go do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii i
zaliczony do kategorii drogi gminnej.
6. Drogom publicznym, obiektom mostowym i tunelom nadaje się numerację.
7. Numery drogom, po zaliczeniu ich do kategorii dróg publicznych,
nadają odpowiednio:
1) drogom
krajowym i wojewódzkim - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2) drogom
powiatowym i gminnym - zarządy województw.
8. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz zarządy
województw prowadzą rejestry numerów nadanych drogom.
9. Jednolite numery inwentarzowe, zwane dalej "JNI",
obiektom mostowym i tunelom nadaje, na podstawie zgłoszeń zarządców dróg,
Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
10. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad prowadzi rejestr JNI nadanych obiektom mostowym i tunelom.
11. Dla poszczególnych kategorii dróg właściwy zarządca drogi prowadzi
ewidencję dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów.
12. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze
rozporządzenia, sposób numeracji oraz zakres, treść i sposób prowadzenia
ewidencji dróg publicznych, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów, a
także treść i sposób prowadzenia rejestrów numerów nadanych drogom oraz
rejestru JNI nadanych obiektom mostowym i tunelom,
mając na względzie potrzeby zarządzania drogami publicznymi oraz gromadzenia
danych o sieci tych dróg, w ramach jednolitej metodyki systemu referencyjnego.
Art. 11. (uchylony).
Art. 12. (uchylony).
Art. 12a. (4) 1. Organ
właściwy do zarządzania ruchem na drogach wyznaczając miejsca przeznaczone na
postój pojazdów wyznacza stanowiska postojowe dla pojazdów zaopatrzonych w
kartę parkingową, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. -
Prawo o ruchu drogowym, zwaną dalej "kartą parkingową":
1) na
drogach publicznych;
2) w
strefach zamieszkania, o których mowa w art. 2 pkt 16
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym;
3) w
strefach ruchu, o których mowa w art. 2 pkt 16a
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.
2. Stanowiska postojowe, o których mowa w ust. 1, w miejscu
przeznaczonym na postój pojazdów wyznacza się w liczbie nie mniejszej niż:
1) 1
stanowisko - jeżeli liczba stanowisk wynosi 6-15;
2) 2
stanowiska - jeżeli liczba stanowisk wynosi 16-40;
3) 3
stanowiska - jeżeli liczba stanowisk wynosi 41-100;
4) 4%
ogólnej liczby stanowisk jeżeli ogólna liczba stanowisk wynosi więcej niż 100.
Art. 13. 1. Korzystający z dróg
publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za:
1) (5)
postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego
parkowania;
2) (uchylony);
3) przejazdy
po drogach krajowych pojazdów samochodowych, w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu
drogowym, za które uważa się także zespół pojazdów składający się z pojazdu
samochodowego oraz przyczepy lub naczepy o dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 tony, w tym autobusów niezależnie od ich dopuszczalnej masy
całkowitej.
2. Korzystający z dróg publicznych mogą być obowiązani do ponoszenia
opłat za:
1) przejazdy
przez obiekty mostowe i tunele zlokalizowane w ciągach dróg publicznych;
2) przeprawy
promowe na drogach publicznych.
3. Od opłat, o których mowa w ust. 1 pkt 1
oraz ust. 2, są zwolnione:
1) pojazdy:
a) Policji,
Inspekcji Transportu Drogowego, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego
Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby
Więziennej, Służby Celnej, służb ratowniczych,
b) zarządów
dróg,
c) Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także sił zbrojnych państw obcych,
jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak
stanowi,
d) wykorzystywane
w ratownictwie lub w przypadku klęski żywiołowej;
2) autobusy
szkolne przewożące dzieci do szkoły.
3a. Od opłat, o których mowa w ust. 1 pkt 3,
są zwolnione pojazdy:
1) Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także sił zbrojnych państw obcych,
jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak
stanowi;
2) (6) służb ratowniczych, służb
ratownictwa górniczego, Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej, Inspekcji Transportu
Drogowego, Służby Celnej, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz
Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
3) zarządcy
dróg krajowych wykorzystywane do utrzymania tych dróg.
4. Od opłat, o których mowa w ust. 2 pkt 2,
zwolnione są:
1) ciągniki
rolnicze i inne maszyny rolnicze;
2) (7)
pojazdy zaopatrzone w kartę parkingową.
5. Korzystający z drogi publicznej jest zwolniony z opłat, o których
mowa w ust. 1 pkt 1 i ust. 2, w przypadku wykonywania
przez niego przejazdu w ramach pomocy humanitarnej lub medycznej.
6. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 5, następuje w drodze decyzji
administracyjnej, wydanej przez ministra właściwego do spraw transportu, na
wniosek podmiotu występującego o takie zwolnienie.
Art. 13a. Zadania w zakresie budowy i
eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych mogą być realizowane:
1) na
zasadach ogólnych określonych w ustawie;
2) na
zasadach określonych w przepisach o autostradach płatnych oraz o Krajowym
Funduszu Drogowym;
3) na
zasadach określonych w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie
publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100, z późn.
zm.);
4) na
zasadach określonych w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach
specjalnego przeznaczenia (Dz. U. Nr 23, poz. 136, z późn.
zm.);
5) na
zasadach określonych w ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty
budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101, z późn.
zm.).
Art. 13b. 1. (8) Opłatę, o
której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się za
postój pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym
miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo.
2. Strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach
charakteryzujących się znacznym deficytem miejsc postojowych, jeżeli
uzasadniają to potrzeby organizacji ruchu, w celu zwiększenia rotacji
parkujących pojazdów samochodowych lub realizacji lokalnej polityki
transportowej, w szczególności w celu ograniczenia dostępności tego obszaru dla
pojazdów samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej.
3. Rada gminy (rada miasta) na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta
miasta), zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach,
może ustalić strefę płatnego parkowania.
4. Rada gminy (rada miasta), ustalając strefę płatnego parkowania:
1) (9)
ustala wysokość opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt
1, z tym że opłata za pierwszą godzinę postoju pojazdu samochodowego nie może
przekraczać 3 zł;
2) może
wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowane oraz zerową stawkę opłaty dla
niektórych użytkowników drogi;
3) określa
sposób pobierania opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt
1.
5. (10) Stawki opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, mogą być zróżnicowane w zależności od miejsca
postoju. Przy ustalaniu stawek uwzględnia się progresywne narastanie opłaty
przez pierwsze trzy godziny postoju, przy czym progresja nie może przekraczać
powiększenia stawki opłaty o 20% za kolejne godziny w stosunku do stawki za
poprzednią godzinę postoju. Stawka opłaty za czwartą godzinę i za kolejne
godziny postoju nie może przekraczać stawki opłaty za pierwszą godzinę postoju.
6. Organ właściwy do zarządzania ruchem na drogach w uzgodnieniu z
zarządcą drogi:
1) (11)
wyznacza w strefie płatnego parkowania miejsca przeznaczone na postój pojazdów,
w tym stanowiska przeznaczone na postój pojazdów zaopatrzonych w kartę
parkingową;
2) może
wyznaczać w strefie płatnego parkowania zastrzeżone stanowiska postojowe (koperty)
w celu korzystania z nich na prawach wyłączności w określonych godzinach lub
całodobowo.
7. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt
1, pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku - zarządca drogi.
Art. 13c. (uchylony).
Art. 13d. 1. Opłata, o której mowa w
art. 13 ust. 2 pkt 1, może być pobierana za przejazd
pojazdów przez obiekt mostowy lub tunel, którego długość jest większa niż 400
m.
2. Przez długość obiektu mostowego lub tunelu, o której mowa w ust. 1,
należy rozumieć długość całkowitą obiektu podaną w dokumentach ewidencyjnych
obiektu mostowego lub tunelu, prowadzonych zgodnie z przepisami w sprawie
numeracji i ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli i promów.
3. Ustala się następujące kategorie pojazdów w celu określania
wysokości opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt
1:
1) kategoria
1 - trójkołowe lub czterokołowe pojazdy samochodowe o masie własnej
nieprzekraczającej 550 kg;
2) kategoria
2 - pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5
t, z wyjątkiem autobusów, oraz zespoły tych pojazdów;
3) kategoria
3 - autobusy o dwóch osiach, ciągniki samochodowe bez naczep;
4) kategoria
4 - samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t,
autobusy o trzech i więcej osiach, pojazdy członowe o całkowitej liczbie osi do
pięciu;
5) kategoria
5 - zespoły pojazdów składające się z samochodu ciężarowego o dopuszczalnej
masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i przyczepy albo z autobusu i przyczepy
oraz pojazdy członowe o całkowitej liczbie osi powyżej pięciu, a także pojazdy
specjalne.
4. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, może
wprowadzić dla obiektów mostowych zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad albo dla których
funkcję zarządcy drogi pełni drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, opłatę,
o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, i ustalić
wysokość opłaty, z tym że jednorazowa opłata za przejazd przez obiekt mostowy
nie może przekroczyć dla:
1) pojazdu
kategorii 1 - 4 zł;
2) pojazdu
kategorii 2 - 5 zł;
3) pojazdu
kategorii 3 - 6 zł;
4) pojazdu
kategorii 4 - 8 zł;
5) pojazdu
kategorii 5 - 9 zł.
5. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze
uchwały, może wprowadzić dla obiektów mostowych zlokalizowanych w ciągach dróg,
których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 2 pkt 1, i ustalić wysokość opłaty, z
tym że jednorazowa opłata za przejazd przez obiekt mostowy nie może przekroczyć
stawek określonych w ust. 4 pkt 1-5.
6. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, może
wprowadzić dla tuneli zlokalizowanych w ciągach dróg, których zarządcą jest
Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad albo dla których funkcję zarządcy
drogi pełni drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, opłatę, o której mowa w
art. 13 ust. 2 pkt 1, i ustalić wysokość opłaty, z
tym że jednorazowa opłata za przejazd przez tunel nie może przekroczyć dla:
1) pojazdu
kategorii 1 - 8 zł;
2) pojazdu
kategorii 2 - 10 zł;
3) pojazdu
kategorii 3 - 12 zł;
4) pojazdu
kategorii 4 - 15 zł;
5) pojazdu
kategorii 5 - 18 zł.
7. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze
uchwały, może wprowadzić dla tuneli zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, opłatę, o której mowa w art.
13 ust. 2 pkt 1, i ustalić wysokość opłaty, z tym że
jednorazowa opłata za przejazd przez tunel nie może przekroczyć stawek, o
których mowa w ust. 6 pkt 1-5.
8. Minister właściwy do spraw transportu wprowadzając opłatę, o której
mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, w drodze rozporządzenia:
1) może
wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla
niektórych użytkowników drogi,
2) określa
sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,
3) określa
sposób pobierania tej opłaty
- uwzględniając w
szczególności potrzeby użytkowników w zakresie częstotliwości korzystania z
obiektów mostowych i tuneli, zmniejszenie skutków finansowych wprowadzenia
opłaty dla mieszkańców, dostępność informacji o wysokości opłat oraz koszt
poboru tej opłaty.
9. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadzając
opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, w
drodze uchwały:
1) może
wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla
niektórych użytkowników drogi;
2) określa
sposób ogłaszania wysokości tej opłaty;
3) określa
sposób pobierania tej opłaty.
10. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt
1, pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku zarządca drogi, z
zastrzeżeniem ust. 10a.
10a. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt
1, może pobierać na warunkach określonych w umowie, o której mowa w art. 6 ust.
1 ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego
przeznaczenia, drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, która pełni funkcję
zarządcy drogi krajowej.
Art. 13e. 1. Opłata, o której mowa w
art. 13 ust. 2 pkt 2, może być pobierana za przewóz
promem osób, zwierząt, bagażu lub pojazdów.
2. Nie pobiera się opłaty za przewóz osób od kierowcy przewożonego
pojazdu.
3. Nie pobiera się opłaty za przewóz zwierzęcia przewożonego jako bagaż
ręczny.
4. Nie pobiera się opłaty za przewóz bagażu od osoby przewożącej bagaż
ręczny, którego masa nie przekracza 20 kg na osobę.
5. Ustala się następujące kategorie pojazdów w celu określania
wysokości opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt
2:
1) kategoria
1 - trójkołowe lub czterokołowe pojazdy samochodowe o masie własnej
nieprzekraczającej 550 kg, motorowery i motocykle;
2) kategoria
2 - pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5
t, z wyjątkiem autobusów, oraz zespoły tych pojazdów, a także pojazdy
zaprzęgowe;
3) kategoria
3 - autobusy o dwóch osiach, ciągniki samochodowe bez naczep;
4) kategoria
4 - samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t,
autobusy o trzech i więcej osiach, pojazdy członowe o całkowitej liczbie osi do
pięciu;
5) kategoria
5 - zespoły pojazdów składające się z samochodu ciężarowego o dopuszczalnej
masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i przyczepy albo z autobusu i przyczepy
oraz pojazdy członowe o całkowitej liczbie osi powyżej pięciu, a także pojazdy
specjalne.
6. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, może
wprowadzić dla przepraw promowych zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, opłatę, o której
mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, i ustalić wysokość
opłaty, z tym że jednorazowa opłata za przewóz promem nie może przekroczyć dla:
1) jednej
osoby - 3 zł;
2) jednego
zwierzęcia - 3 zł;
3) jednej
sztuki bagażu - 5 zł;
4) pojazdu:
a) kategorii
1 - 8 zł,
b) kategorii
2 - 10 zł,
c) kategorii
3 - 12 zł,
d) kategorii
4 - 15 zł,
e) kategorii
5 - 18 zł.
7. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze
uchwały, może wprowadzić dla przepraw promowych zlokalizowanych w ciągach dróg,
których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 2 pkt 2, i ustalić wysokość opłaty, z
tym że jednorazowa opłata za przewóz promem nie może przekroczyć stawek, o
których mowa w ust. 6 pkt 1-4.
8. Minister właściwy do spraw transportu wprowadzając opłatę, o której
mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, w drodze rozporządzenia:
1) może
wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla
niektórych użytkowników drogi,
2) określa
sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,
3) określa
sposób pobierania tej opłaty
- uwzględniając w
szczególności potrzeby użytkowników w zakresie częstotliwości korzystania z
przepraw promowych, zmniejszenie skutków finansowych wprowadzenia opłaty dla
mieszkańców, dostępność informacji o wysokości opłat oraz koszt poboru tej
opłaty.
9. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadzając
opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, w
drodze uchwały:
1) może
wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla
niektórych użytkowników drogi;
2) określa
sposób ogłaszania wysokości tej opłaty;
3) określa
sposób pobierania tej opłaty.
10. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt
2, pobiera zarząd drogi, w której ciągu jest zlokalizowana przeprawa promowa, a
w przypadku jego braku zarządca drogi.
Art. 13f. 1. Za nieuiszczenie opłat, o
których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się
opłatę dodatkową.
2. Rada gminy (rada miasta) określa wysokość opłaty dodatkowej, o
której mowa w ust. 1, oraz sposób jej pobierania. Wysokość opłaty dodatkowej
nie może przekroczyć 50 zł.
3. Opłatę dodatkową, o której mowa w ust. 1, pobiera zarząd drogi, a w
przypadku jego braku zarządca drogi.
Art. 13g. (uchylony).
Art. 13h. W przypadku zawarcia umowy o
partnerstwie publiczno-prywatnym opłaty, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, art. 13 ust. 2, oraz opłatę dodatkową, o której mowa
w art. 13f ust. 1, może pobierać partner prywatny.
Art. 13ha. 1. Opłata, o której mowa w
art. 13 ust. 1 pkt 3, zwana dalej "opłatą
elektroniczną", jest pobierana za przejazd po drogach krajowych lub ich
odcinkach, określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 6.
2. Opłatę elektroniczną ustala się jako iloczyn liczby kilometrów
przejazdu i stawki tej opłaty za kilometr dla danej kategorii pojazdu.
3. Ustala się następujące kategorie pojazdów w celu określenia stawki
opłaty elektronicznej:
1) kategoria
1 - pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i
poniżej 12 ton;
2) kategoria
2 - pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej co najmniej 12 ton;
3) kategoria
3 - autobusy.
4. Stawka opłaty elektronicznej za przejazd kilometra drogą krajową,
niezależnie od kategorii pojazdów, o której mowa w ust. 3, nie może być wyższa
niż 2 zł oraz nie może przekroczyć stawki tej opłaty obliczonej zgodnie z
przepisami wydanymi na podstawie ust. 5.
5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółową metodę
obliczania maksymalnej stawki opłaty elektronicznej za przejazd 1 kilometra
drogi krajowej, uwzględniając koszty budowy drogi krajowej lub jej odcinka, w
tym koszty finansowe, koszty utrzymania, koszty remontów, ochrony oraz
zarządzania drogą, koszty poboru opłaty elektronicznej oraz inne koszty
eksploatacji.
6. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:
1) określi
drogi krajowe lub ich odcinki, na których pobiera się opłatę elektroniczną,
2) ustali
dla nich wysokość stawek opłaty elektronicznej za przejazd kilometra, dla danej
kategorii pojazdu, w wysokości nie większej niż określona w ust. 4
- mając na uwadze
potrzeby utrzymania i ochrony dróg istotnych dla rozwoju sieci drogowej, koszty
poboru opłaty elektronicznej oraz klasę drogi, na której jest pobierana opłata
elektroniczna.
7. Rada Ministrów w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 6, może:
1) zróżnicować
stawki opłaty elektronicznej ze względu na liczbę osi, emisję spalin pojazdu samochodowego,
porę dnia, kategorię dnia i porę roku, mając na uwadze zapewnienie potrzeb
ochrony środowiska, płynności ruchu, ochronę dróg publicznych, optymalizację
wykorzystania infrastruktury transportu lądowego, a także propagowanie
bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2) wprowadzić
stawki abonamentowe dla niektórych użytkowników drogi krajowej w wysokości nie
mniejszej niż 87% stawki opłaty elektronicznej, z zachowaniem zasady
przejrzystości i niedyskryminacji.
Art. 13hb. 1. Opłatę elektroniczną
pobiera Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
2. Opłata elektroniczna stanowi przychód Krajowego Funduszu Drogowego.
3. Minister właściwy do spraw transportu, za zgodą Rady Ministrów, może
powierzyć przygotowanie, wdrożenie, budowę lub eksploatację systemu elektronicznego
poboru opłat elektronicznych, w tym pobór opłaty elektronicznej, drogowej
spółce specjalnego przeznaczenia, utworzonej w trybie ustawy z dnia 12 stycznia
2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia, z zastrzeżeniem art.
13hd ust. 3.
Art. 13hc. 1. Uiszczenie opłaty
elektronicznej następuje w systemie elektronicznego poboru opłat, zgodnie z
art. 13i.
2. Podmioty pobierające opłaty elektroniczne z wykorzystaniem systemów
elektronicznego poboru opłat mogą umożliwić użytkownikom dróg krajowych
uiszczanie tych opłat bez konieczności instalacji urządzenia, o którym mowa w
art. 13i ust. 3.
Art. 13hd. 1. Generalny Dyrektor Dróg
Krajowych i Autostrad albo drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, o której
mowa w art. 13hb ust. 3, za zgodą ministra właściwego do spraw transportu i po
uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, może w drodze
umowy powierzyć budowę lub eksploatację systemu elektronicznego poboru opłat
elektronicznych innemu podmiotowi, zwanemu dalej "operatorem".
2. Wybór operatora następuje zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004
r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.), ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie
publiczno-prywatnym, ustawą z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty
budowlane lub usługi albo ustawą z dnia 27 października 1994 r. o autostradach
płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 931 i 951).
3. Umowa, o której mowa w ust. 1, może upoważnić operatora do poboru
tych opłat.
4. Umowa, o której mowa w ust. 1, przewiduje coroczne prawo odkupu, za
wynagrodzeniem ustalonym na podstawie tej umowy, na rzecz Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad lub drogowej spółki specjalnego przeznaczenia,
systemu elektronicznego poboru opłat elektronicznych, w przypadku gdy system
ten został sfinansowany ze środków operatora.
Art. 13i. 1. Wprowadzane po dniu 1
stycznia 2007 r. systemy elektronicznego poboru opłat, o których mowa w art. 13
ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłaty za przejazd
autostradą, o których mowa w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o
autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, powinny wykorzystywać
co najmniej jedną z następujących technologii:
1) lokalizację
satelitarną;
2) system
łączności ruchomej opartej na standardzie GSM-GPRS,
zgodny z normami państw członkowskich Unii Europejskiej wdrażających normę GSM TS 03.60/23.060;
3) system
radiowy do obsługi transportu i ruchu drogowego pracujący w paśmie
częstotliwości 5,8 GHz.
2. Podmioty pobierające opłaty z wykorzystaniem systemów
elektronicznego poboru opłat powinny umożliwiać świadczenie europejskiej usługi
opłaty elektronicznej, począwszy od daty określonej w rozporządzeniu wydanym na
podstawie ust. 6, jednak nie wcześniej niż od dnia:
1) 1
stycznia 2009 r. - dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie mniejszej
niż 3,5 tony oraz pojazdów samochodowych przewożących więcej niż 9 pasażerów;
2) 1
stycznia 2011 r. - dla pozostałych pojazdów samochodowych.
3. Podmioty pobierające opłaty z wykorzystaniem systemów
elektronicznego poboru opłat powinny oferować urządzenia na potrzeby pobierania
tych opłat do instalacji w pojazdach samochodowych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu
drogowym.
4. Urządzenia, o których mowa w ust. 3, powinny być interoperacyjne
i zdolne do komunikowania się między systemami elektronicznego poboru opłat na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkimi systemami używanymi na
terytorium pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej.
4a. (12) Kierujący pojazdem samochodowym wyposażonym w
urządzenie, o którym mowa w ust. 3, jest obowiązany do wprowadzenia do
urządzenia prawidłowych danych o kategorii pojazdu, o której mowa w art. 13ha
ust. 3.
4b. (13) Właściciel pojazdu samochodowego oraz jego
posiadacz są obowiązani do używania urządzenia, o którym mowa w ust. 3, zgodnie
z jego przeznaczeniem.
5. Urządzenia, o których mowa w ust. 3, mogą być również wykorzystywane
do innych celów w transporcie drogowym, pod warunkiem że nie prowadzi to do
dodatkowych obciążeń użytkowników lub stworzenia dyskryminacji między nimi.
Urządzenia mogą być połączone z zainstalowanym w pojeździe samochodowym
tachografem.
6. (14) (uchylony).
Art. 13j. Przepisów art. 13i nie stosuje się
do:
1) systemów
opłat, których poboru nie dokonuje się środkami elektronicznymi;
2) systemów
elektronicznych opłat, które nie wymagają instalowania w pojazdach
samochodowych urządzeń na potrzeby poboru opłat;
3) systemów
opłat wprowadzanych na drogach powiatowych i gminnych, w odniesieniu do których
koszty dostosowania do wymagań wymienionych w art. 13i są niewspółmiernie
wysokie do korzyści.
Art. 13k. (15) 1. Za
naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej, o którym mowa w art. 13
ust. 1 pkt 3, wymierza się karę pieniężną w
wysokości:
1) 500
zł - w przypadku zespołu pojazdów o łącznej dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 tony złożonego z samochodu osobowego o dopuszczalnej masie
całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony oraz przyczepy;
2) 1500
zł - w pozostałych przypadkach.
2. Za naruszenie obowiązku, o którym mowa w art. 13i:
1) ust.
4a,
2) ust.
4b, jeśli skutkuje ono uiszczeniem opłaty w niepełnej wysokości
- wymierza się
karę pieniężną.
3. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 2, wymierza się w wysokości:
1) 250
zł - w przypadku zespołu pojazdów o łącznej dopuszczalnej masie całkowitej
powyżej 3,5 tony złożonego z samochodu osobowego o dopuszczalnej masie
całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony oraz przyczepy;
2) 750
zł - w pozostałych przypadkach.
4. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, wymierza się właścicielowi pojazdu samochodowego, o
którym mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, a jeśli pojazdem
jest zespół pojazdów to właścicielowi pojazdu złączonego z przyczepą lub
naczepą. Jeżeli właściciel nie jest posiadaczem pojazdu to kary nakłada się na
podmiot, na rzecz którego przeniesiono posiadanie tego pojazdu.
5. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 2 pkt
1, wymierza się kierującemu pojazdem samochodowym, o którym mowa w art. 13 ust.
1 pkt 3.
6. Na podmiot, o którym mowa w:
1) ust.
4, nie może zostać nałożona więcej niż jedna kara pieniężna za poszczególne
naruszenia, o których mowa w ust. 1 lub ust. 2 pkt 2,
dotyczące danego pojazdu samochodowego,
2) ust.
5, nie może zostać nałożona więcej niż jedna kara pieniężna za naruszenie, o
którym mowa w ust. 2 pkt 1
- stwierdzone w
trakcie jednej doby.
7. Za dobę, w rozumieniu ust. 6, uznaje się okres od godziny 000
do godziny 2400 w danym dniu.
8. Kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, nie nakłada się jeśli
naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej, o którym mowa w art. 13
ust. 1 pkt 3, jest wynikiem naruszenia przez
kierującego pojazdem samochodowym obowiązku, o którym mowa w art. 13i ust. 4a.
9. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 i 2, nakłada się w drodze
decyzji administracyjnej.
Art. 13l. (16) 1. Do
kontroli prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, w tym kontroli
używanego w pojeździe urządzenia, o którym mowa w art. 13i ust. 3, jeżeli jest
ono wymagane, oraz nałożenia i pobierania kar pieniężnych, o których mowa w
art. 13k, uprawniony jest Główny Inspektor Transportu Drogowego.
2. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy tryb, sposób i zakres kontroli, o której mowa w ust. 1,
uwzględniając technologię wykorzystaną w systemie elektronicznego poboru opłat
elektronicznych.
Art. 13m. (17) 1. Kary
pieniężne, o których mowa w art. 13k ust. 1 i 2, uiszcza się na właściwy
rachunek bankowy w terminie 21 dni od dnia, w którym decyzja w sprawie
nałożenia kary stała się ostateczna. Koszty związane z uiszczeniem kary pokrywa
obowiązany podmiot.
2. W przypadku gdy zostanie stwierdzona okoliczność uzasadniająca nałożenie
kary pieniężnej, o której mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, na zagraniczny podmiot
mający siedzibę albo miejsce zamieszkania w państwie, z którym Rzeczpospolita
Polska nie jest związana umową lub porozumieniem o współpracy we wzajemnym
dochodzeniu należności bądź możliwość egzekucji należności nie wynika wprost z
przepisów międzynarodowych oraz przepisów tego państwa, osoba przeprowadzająca
kontrolę pobiera kaucję w wysokości odpowiadającej przewidywanej karze
pieniężnej.
3. Kaucję pobiera się w formie:
1) gotówkowej,
za pokwitowaniem na druku ścisłego zarachowania,
2) bezgotówkowej,
za pomocą karty płatniczej, przy czym koszty związane z autoryzacją transakcji
i przekazem środków ponosi obowiązany podmiot, lub
3) przelewu
na wyodrębniony rachunek bankowy organu prowadzącego postępowanie
administracyjne w sprawie o nałożenie kary pieniężnej, o której mowa w art. 13k
ust. 1 lub 2, przy czym koszty przelewu ponosi obowiązany podmiot.
4. Kaucja przechowywana jest na nieoprocentowanym rachunku bankowym, o
którym mowa w ust. 3 pkt 3.
5. Organ prowadzący postępowanie administracyjne w sprawie o nałożenie
kary pieniężnej, o której mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, przekazuje kaucję:
1) na
rachunek bankowy, o którym mowa w ust. 1 - w terminie 7 dni od dnia, w którym
decyzja o nałożeniu kary stała się ostateczna;
2) na
rachunek bankowy podmiotu, który ją wpłacił - w terminie 7 dni od dnia
doręczenia decyzji o uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji o nałożeniu
kary pieniężnej.
6. W przypadku gdy wysokość nałożonej kary pieniężnej, o której mowa w
art. 13k ust. 1 lub 2, jest mniejsza od wysokości pobranej kaucji, do powstałej
różnicy stosuje się odpowiednio przepis ust. 5 pkt 2.
7. Jeśli w sytuacji, o której mowa w ust. 2, nie pobrano kaucji, osoba
przeprowadzająca kontrolę kieruje lub usuwa pojazd, na koszt podmiotu
obowiązanego, na najbliższy parking strzeżony, o którym mowa w art. 130a ust.
5c ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.
8. W zakresie postępowania w związku z usuwaniem pojazdu stosuje się
odpowiednio przepisy art. 130a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu
drogowym.
9. Zwrot pojazdu z parkingu następuje po przekazaniu kaucji przez
podmiot, o którym mowa w ust. 2, na zasadach określonych w ust. 3.
10. Jeżeli kara pieniężna, o której mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, nie
zostanie uiszczona lub pojazd nie zostanie odebrany z parkingu w ciągu 30 dni
od dnia, w którym decyzja w sprawie nałożenia kary stała się ostateczna,
stosuje się odpowiednio przepisy działu II rozdziału 6 ustawy z dnia 17 czerwca
1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz.
1015, z późn. zm.) dotyczące egzekucji należności
pieniężnych z ruchomości.
Art. 13n. (18) Nie wszczyna się
postępowania w sprawie nałożenia kar pieniężnych, o których mowa w art. 13k
ust. 1 i 2, jeżeli od dnia popełnienia naruszenia upłynęło 6 miesięcy.
Art. 14. (uchylony).
Art. 15. (uchylony).
Art. 16. 1. Budowa lub przebudowa dróg
publicznych spowodowana inwestycją niedrogową należy
do inwestora tego przedsięwzięcia.
2. Szczegółowe warunki budowy lub przebudowy dróg, o których mowa w
ust. 1, określa umowa między zarządcą drogi a inwestorem inwestycji niedrogowej.
3. W przypadku, w którym inwestycją niedrogową
jest kanał technologiczny, umowa, o której mowa w ust. 2, może przewidywać
przekazanie zarządcy drogi kanału technologicznego, na warunkach uzgodnionych w
umowie, z możliwością ustanowienia na rzecz przekazującego inwestora prawa do
korzystania z części kanału. W takim przypadku do ustanowienia prawa na rzecz
przekazującego inwestora postanowień art. 39 ust. 7-7f nie stosuje się.
4. Przekazywany kanał technologiczny, o którym mowa w ust. 3, powinien
odpowiadać warunkom technicznym określonym w odrębnych przepisach, jak również
warunkom określonym w decyzji, o której mowa w art. 39 ust. 3.
Rozdział 1a
(uchylony).
Rozdział 2
Administracja drogowa
Art. 17. 1. Do zakresu działania
ministra właściwego do spraw transportu należy:
1) określanie
kierunków rozwoju sieci drogowej;
2) wydawanie
przepisów techniczno-budowlanych i eksploatacyjnych dotyczących dróg i
drogowych obiektów inżynierskich;
3) koordynacja
działań w zakresie przygotowania dróg na potrzeby obrony państwa;
4) koordynacja
działań na rzecz rozwiązywania problemów klęsk żywiołowych w zakresie dróg
publicznych;
5) (uchylony);
6) sprawowanie
nadzoru nad Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej określa, w drodze rozporządzenia, sposób koordynacji działań,
o których mowa w ust. 1 pkt 3, uwzględniając w
szczególności konieczność zapewnienia sprawnego współdziałania właściwych
organów i instytucji w tym zakresie.
Art. 18. 1. Centralnym organem
administracji rządowej właściwym w sprawach dróg krajowych jest Generalny
Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, do którego należy:
1) wykonywanie
zadań zarządcy dróg krajowych;
2) realizacja
budżetu państwa w zakresie dróg krajowych.
2. Do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad należy również:
1) współudział
w realizacji polityki transportowej w zakresie dróg;
1a) gromadzenie danych i sporządzanie informacji o sieci dróg
publicznych;
2) nadzór
nad przygotowaniem infrastruktury drogowej na potrzeby obrony państwa;
3) wydawanie
zezwoleń na przejazd pojazdów nienormatywnych;
4) współpraca
z administracjami drogowymi innych państw i organizacjami międzynarodowymi;
5) współpraca
z organami samorządu terytorialnego w zakresie rozbudowy i utrzymania
infrastruktury drogowej;
6) zarządzanie
ruchem na drogach krajowych;
6a) ochrona zabytków drogownictwa;
7) wykonywanie
zadań związanych z przygotowywaniem i koordynowaniem budowy i eksploatacji albo
wyłącznie eksploatacji, autostrad płatnych, w tym:
a) prowadzenie
prac studialnych dotyczących autostrad płatnych, przygotowywanie dokumentów
wymaganych w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko - na
etapie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady, o którym mowa w
przepisach o ochronie środowiska,
b) współpraca
z organami właściwymi w sprawach zagospodarowania przestrzennego, obrony
narodowej, geodezji i gospodarki gruntami, ewidencji gruntów i budynków,
scalania i wymiany gruntów, melioracji wodnych, ochrony gruntów rolnych i
leśnych, ochrony środowiska oraz ochrony zabytków,
c) nabywanie,
w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, nieruchomości pod autostrady i
gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do nieruchomości,
d) opracowywanie
projektów kryteriów oceny ofert w postępowaniu przetargowym i przeprowadzanie
postępowań przetargowych,
e) (uchylona),
f) uzgadnianie
projektu budowlanego autostrady lub jej odcinka w zakresie zgodności z
przepisami techniczno-budowlanymi dotyczącymi autostrad płatnych,
g) kontrola
budowy i eksploatacji autostrady w zakresie przestrzegania warunków umowy o
budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady,
h) wykonywanie
innych zadań, w sprawach dotyczących autostrad, określonych przez ministra
właściwego do spraw transportu;
8) pobieranie
opłat za przejazd zgodnie z przepisami o autostradach płatnych oraz o Krajowym
Funduszu Drogowym;
8a) pobieranie opłaty elektronicznej zgodnie z art. 13hb ust. 1;
9) podejmowanie
działań mających na celu wprowadzenie systemów elektronicznego poboru opłat i
szerokiego zastosowania tych systemów, w zakresie określonym w ustawie;
10) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r.
o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia oraz umowy zawartej w trybie
art. 6 ust. 1 tej ustawy.
3. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad powołuje Prezes
Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego
naboru, na wniosek ministra właściwego do spraw transportu. Prezes Rady
Ministrów odwołuje Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
4. Minister właściwy do spraw transportu na wniosek Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad powołuje zastępców Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i
konkurencyjnego naboru. Minister właściwy do spraw transportu odwołuje
zastępców Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
5. Stanowisko Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad może
zajmować osoba, która:
1) posiada
tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2) jest
obywatelem polskim;
3) korzysta
z pełni praw publicznych;
4) nie
była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
5) posiada
kompetencje kierownicze;
6) posiada
co najmniej 6-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na
stanowisku kierowniczym;
7) posiada
wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
6. Informację o naborze na stanowisko Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad ogłasza się przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu
powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu oraz w Biuletynie Informacji
Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów. Ogłoszenie powinno zawierać:
1) nazwę
i adres urzędu;
2) określenie
stanowiska;
3) wymagania
związane ze stanowiskiem wynikające z przepisów prawa;
4) zakres
zadań wykonywanych na stanowisku;
5) wskazanie
wymaganych dokumentów;
6) termin
i miejsce składania dokumentów;
7) informację
o metodach i technikach naboru.
7. Termin, o którym mowa w ust. 6 pkt 6, nie
może być krótszy niż 10 dni od dnia opublikowania ogłoszenia w Biuletynie
Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
8. Nabór na stanowisko Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad
przeprowadza zespół, powołany przez ministra właściwego do spraw transportu,
liczący co najmniej 3 osoby, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię
wyłonienia najlepszych kandydatów. W toku naboru ocenia się doświadczenie
zawodowe kandydata, wiedzę niezbędną do wykonywania zadań na stanowisku, na
które jest przeprowadzany nabór, oraz kompetencje kierownicze.
9. Ocena wiedzy i kompetencji kierowniczych, o których mowa w ust. 8,
może być dokonana na zlecenie zespołu przez osobę niebędącą członkiem zespołu,
która posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania tej oceny.
10. Członek zespołu oraz osoba, o której mowa w ust. 9, mają obowiązek
zachowania w tajemnicy informacji dotyczących osób ubiegających się o
stanowisko, uzyskanych w trakcie naboru.
11. W toku naboru zespół wyłania nie więcej niż 3 kandydatów, których
przedstawia ministrowi właściwemu do spraw transportu.
12. przeprowadzonego naboru zespół sporządza protokół zawierający:
1) nazwę
i adres urzędu;
2) określenie
stanowiska, na które był prowadzony nabór, oraz liczbę kandydatów;
3) imiona,
nazwiska i adresy nie więcej niż 3 najlepszych kandydatów uszeregowanych według
poziomu spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu o naborze;
4) informację
o zastosowanych metodach i technikach naboru;
5) uzasadnienie
dokonanego wyboru albo powody niewyłonienia kandydata;
6) skład
zespołu.
13. Wynik naboru ogłasza się niezwłocznie przez umieszczenie informacji
w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Informacja o wyniku naboru zawiera:
1) nazwę
i adres urzędu;
2) określenie
stanowiska, na które był prowadzony nabór;
3) imiona,
nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania w rozumieniu
przepisów Kodeksu cywilnego albo informację o niewyłonieniu kandydata.
14. Umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa
Rady Ministrów ogłoszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru jest bezpłatne.
15. Zespół przeprowadzający nabór na stanowiska, o których mowa w ust.
4, powołuje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
16. Do sposobu przeprowadzania naboru na stanowiska, o których mowa w
ust. 4, stosuje się odpowiednio ust. 5-14.
Art. 18a. 1. Generalny Dyrektor Dróg
Krajowych i Autostrad realizuje swoje zadania przy pomocy Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
wykonuje również zadania zarządu dróg krajowych.
2. W skład Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad wchodzą, z
zastrzeżeniem ust. 3a, oddziały w województwach.
3. Obszar działania oddziału pokrywa się, z zastrzeżeniem ust. 3a, z
obszarem województwa.
3a. Minister właściwy do spraw transportu, na wniosek Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, w drodze zarządzenia, może tworzyć
oddziały regionalne realizujące zadania Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i
Autostrad w zakresie poszczególnych autostrad i dróg ekspresowych, przy czym
oddziały te prowadzą działalność na obszarze większym niż jedno województwo.
4. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad powołuje i odwołuje
dyrektorów oddziałów Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
5. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad może upoważnić
pracowników Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad do załatwiania
określonych spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, w szczególności do
wydawania decyzji administracyjnych.
6. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze zarządzenia, nadaje
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad statut, określający jej
wewnętrzną organizację.
7. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze
rozporządzenia, tryb sporządzania informacji oraz gromadzenia i udostępniania
danych o sieci dróg publicznych, obiektach mostowych, tunelach oraz promach,
uwzględniając potrzebę zapewnienia ich jednolitości i kompletności.
8. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje środki,
ustalane corocznie w ustawie budżetowej, na związane z budową autostrad prace
studialne i dokumentacyjne, przejęcie nieruchomości i gospodarowanie nimi,
odszkodowania, należności z tytułu ochrony gruntów leśnych, prace scaleniowe i
wymienne, przeprowadzanie ratowniczych badań archeologicznych i badań
ekologicznych oraz opracowywanie ich wyników.
Art. 19. 1. Organ administracji
rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą
sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony
dróg, jest zarządcą drogi.
2. Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5 i 8, są dla dróg:
1) krajowych
- Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2) wojewódzkich
- zarząd województwa;
3) powiatowych
- zarząd powiatu;
4) gminnych
- wójt (burmistrz, prezydent miasta).
3. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad jest zarządcą
autostrady wybudowanej na zasadach określonych w ustawie do czasu przekazania
jej, w drodze porozumienia, spółce, z którą zawarto umowę o budowę i
eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady. Spółka pełni funkcję
zarządcy autostrady płatnej na warunkach określonych w umowie o budowę i
eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady, z wyjątkiem zadań, o
których mowa w art. 20 pkt 1, 8, 17 i 20, które
wykonuje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
3a. (uchylony).
4. Zarządzanie drogami publicznymi może być przekazywane między zarządcami
w trybie porozumienia, regulującego w szczególności wzajemne rozliczenia
finansowe.
5. W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg
publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent miasta.
6. (uchylony).
7. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym
zadania zarządcy, o których mowa w art. 20 pkt 3-5,
7, 11-13 oraz 15 i 16, może wykonywać partner prywatny.
8. Drogowa spółka specjalnego przeznaczenia pełni funkcję zarządcy
drogi krajowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o
drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia oraz umowie, o której mowa w art.
6 ust. 1 tej ustawy.
Art. 20. Do zarządcy drogi należy w
szczególności:
1) opracowywanie
projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych
planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego;
2) opracowywanie
projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony
dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;
3) pełnienie
funkcji inwestora;
4) utrzymanie
nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń
zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części
pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2.
5) realizacja
zadań w zakresie inżynierii ruchu;
6) przygotowanie
infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na
rzecz obronności kraju;
7) koordynacja
robót w pasie drogowym;
8) wydawanie
zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar
pieniężnych;
9) prowadzenie
ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz
udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom;
9a) sporządzanie informacji o drogach publicznych oraz przekazywanie
ich Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad;
10) przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg
i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym
uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym
weryfikację cech i wskazanie usterek, które wymagają prac konserwacyjnych lub
naprawczych ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego;
10a) badanie wpływu robót drogowych na
bezpieczeństwo ruchu drogowego;
11) wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i
zabezpieczających;
12) przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników;
13) przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym
powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg;
14) wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów
inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy
występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia;
15) dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;
16) utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew
oraz krzewów;
17) nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i
gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości;
18) nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt
17 na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego
do nich prawa;
19) zarządzanie i utrzymywanie kanałów technologicznych i pobieranie
opłat, o których mowa w art. 39 ust. 7;
20) zarządzanie bezpieczeństwem dróg w
transeuropejskiej sieci drogowej.
Art. 20a. Do zarządcy drogi, o którym mowa w
art. 19 ust. 2 pkt 1 i 2, należy ponadto budowa,
przebudowa, remont i utrzymanie:
1) parkingów
przeznaczonych dla postoju pojazdów wykonujących przewozy drogowe, wynikającego
z konieczności przestrzegania przepisów o czasie prowadzenia pojazdów oraz
przepisów o ograniczeniach i zakazach ruchu drogowego;
2) miejsc
wykonywania kontroli ruchu i transportu drogowego, przeznaczonych w
szczególności do ważenia pojazdów.
Art. 20b. 1. Do zarządcy drogi należy
ponadto instalacja w pasie drogowym stacjonarnych urządzeń rejestrujących, o
których mowa w art. 2 pkt 59 ustawy z dnia 20 czerwca
1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, obudów na te urządzenia, ich usuwanie oraz
utrzymanie zewnętrznej infrastruktury dla zainstalowanych urządzeń.
2. Zarządcy dróg instalują lub usuwają stacjonarne urządzenia
rejestrujące lub obudowy na te urządzenia na wniosek Głównego Inspektora
Transportu Drogowego lub z inicjatywy własnej, za zgodą Głównego Inspektora
Transportu Drogowego.
3. Zadania, o których mowa w ust. 1, są finansowane przez zarządcę
drogi.
4. W przypadku dróg zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad obowiązki, o których mowa w ust. 1-3, wykonuje Główny
Inspektor Transportu Drogowego.
5. Przepisy ust. 1-3 o zarządcy drogi stosuje się odpowiednio do straży
gminnych (miejskich) w przypadku urządzeń rejestrujących eksploatowanych przez
te straże.
6. W pasie drogowym dróg publicznych zabrania się instalowania,
usuwania, a także eksploatowania (bieżącej obsługi) urządzeń rejestrujących lub
obudów na te urządzenia przez podmioty inne niż zarządcy dróg, Policja,
Inspekcja Transportu Drogowego oraz straże gminne (miejskie).
7. Zarządcy dróg, Policja, Inspekcja Transportu Drogowego oraz straże
gminne (miejskie) mogą zlecać w swoim imieniu innym podmiotom: instalację,
usunięcie a także obsługę techniczną obejmującą naprawę, remont i wymianę
urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia.
Art. 20c. 1. Zapewnienie funkcjonowania
stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia, polegające
w szczególności na: zakupie, utrzymaniu i naprawie oraz wynikające z ich
bieżącej eksploatacji i obsługi w tym również import danych zarejestrowanych
przez te urządzenia oraz montaż urządzeń w zainstalowanych obudowach, należy
odpowiednio do:
1) Inspekcji
Transportu Drogowego - w przypadku urządzeń zainstalowanych przez Inspekcję
Transportu Drogowego lub zarządcę drogi działającego na wniosek Głównego
Inspektora Transportu Drogowego oraz w przypadku obudów urządzeń rejestrujących
należących do Policji;
2) jednostki
samorządu terytorialnego lub straży gminnej (miejskiej) - w pozostałych
przypadkach.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, są finansowane odpowiednio przez:
1) Inspekcję
Transportu Drogowego z budżetu państwa z części, której dysponentem jest
minister właściwy do spraw transportu - w przypadku urządzeń określonych w ust.
1 pkt 1;
2) właściwe
jednostki samorządu terytorialnego - w przypadku urządzeń określonych w ust. 1 pkt 2.
Art. 20d. (19) 1. Dochody
uzyskane z grzywien nałożonych za naruszenia przepisów ruchu drogowego
ujawnione za pomocą urządzeń rejestrujących, jednostki samorządu terytorialnego
przeznaczają w całości na finansowanie:
1) zadań
inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych związanych z siecią drogową;
2) utrzymania
i funkcjonowania infrastruktury oraz urządzeń drogowych, w tym na budowę,
przebudowę, remont, utrzymanie i ochronę dróg oraz drogowych obiektów
inżynierskich;
3) poprawy
bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym popularyzację przepisów ruchu drogowego,
działalność edukacyjną oraz współpracę w tym zakresie z właściwymi
organizacjami społecznymi i instytucjami pozarządowymi.
2. Środki uzyskane z grzywien nałożonych przez Inspekcję Transportu
Drogowego za naruszenia przepisów ruchu drogowego ujawnione za pomocą urządzeń
rejestrujących, są przekazywane w terminie pierwszych dwóch dni roboczych po
zakończeniu tygodnia, w którym wpłynęły, na rachunek Krajowego Funduszu
Drogowego z przeznaczeniem na finansowanie:
1) zadań
inwestycyjnych związanych z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach
krajowych;
2) budowy
lub przebudowy dróg krajowych.
Art. 20e. Przepisów art. 40 ust. 1 i 3 nie
stosuje się do zajęcia pasa drogowego przez Inspekcję Transportu Drogowego w
związku z wykonywaniem zadań określonych w art. 20b ust. 4 oraz art. 20c ust. 1
pkt 1.
Art. 20f. Zarządca drogi, o którym mowa w
art. 19 ust. 2, jest obowiązany:
1) uwzględniać
uchwały rady gminy, w których dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców wskazane
zostaną wstępne miejsca lokalizacji nowych przystanków komunikacyjnych; o
ostatecznej lokalizacji takiego przystanku decyduje zarządca drogi, uwzględniając
charakter drogi oraz warunki bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2) udostępnić
nieodpłatnie gminie na jej wniosek część pasa drogowego w celu budowy,
przebudowy i remontu wiat przystankowych lub innych urządzeń służących do
obsługi podróżnych.
Art. 21. 1. Zarządca drogi, o którym
mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2-4 i ust. 5, może
wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem
drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę
gminy. Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi
wykonuje zarządca.
1a. Zarządca drogi może upoważnić pracowników odpowiednio: urzędu
marszałkowskiego, starostwa, urzędu miasta lub gminy albo pracowników jednostki
organizacyjnej będącej zarządem drogi, do załatwiania spraw w jego imieniu, w
ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych.
2. Zarządy dróg mają prawo do:
1) wstępu
na grunty przyległe do pasa drogowego, jeżeli jest to niezbędne do wykonywania
czynności związanych z utrzymaniem i ochroną dróg;
2) urządzania
czasowego przejazdu przez grunty przyległe do pasa drogowego w razie przerwy w
komunikacji na drodze;
3) ustawiania
na gruntach przyległych do pasa drogowego zasłon przeciwśnieżnych.
3. Właścicielom lub użytkownikom gruntów, którzy ponieśli szkody w
wyniku czynności wymienionych w ust. 2, przysługuje odszkodowanie na zasadach
określonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.
Art. 22. 1. Zarząd drogi sprawuje
nieodpłatny trwały zarząd gruntami w pasie drogowym.
2. Grunty, o których mowa w ust. 1, zarząd drogi może oddawać w najem,
dzierżawę albo je użyczać, w drodze umowy, na cele związane z potrzebami
zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, a także na cele związane z
potrzebami obsługi użytkowników ruchu. Zarząd drogi może pobierać z tytułu
najmu lub dzierżawy opłaty w wysokości ustalonej w umowie. Przepisów art. 43
ust. 2 pkt 3 i art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 21
sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz.
651, z późn. zm.) nie stosuje się.
2a. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym
partner prywatny może otrzymać w najem, dzierżawę albo użyczenie nieruchomości
leżące w pasie drogowym, w celu wykonywania działalności gospodarczej.
2b. (uchylony).
3. W przypadku nabywania gruntów przeznaczonych pod pas drogowy zarząd
drogi może wystąpić z wnioskiem o dokonanie podziału lub scalenia i podziału
nieruchomości, zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami lub
przepisami o scalaniu gruntów.
Art. 23. (wygasł).
Art. 24. (wygasł).
Rozdział 2a
Zarządzanie tunelami położonymi w
transeuropejskiej sieci drogowej
Art. 24a. 1. Zarządzanie tunelem
położonym w transeuropejskiej sieci drogowej, będącym na etapie projektowania, budowy
lub w użytkowaniu, o długości powyżej 500 m należy do zarządcy drogi, zwanego
dalej "zarządzającym tunelem", o ile umowy międzynarodowe nie
stanowią inaczej.
2. Do długości tunelu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepis art.
13d ust. 2 ustawy.
3. Do obowiązków zarządzającego tunelem należy w szczególności:
1) sporządzanie
dokumentacji bezpieczeństwa tunelu, o której mowa w art. 24d ust. 1, i jej
aktualizowanie;
2) sporządzanie
sprawozdań z każdego pożaru oraz wypadku, w którym są ranni lub zabici albo
naruszona została konstrukcja tunelu, który wydarzył się w tunelu, i
przekazywanie ich w terminie 2 tygodni od wystąpienia pożaru lub wypadku do
wojewody, urzędnika zabezpieczenia, służb ratowniczych i Policji;
3) organizowanie
szkoleń i ćwiczeń, o których mowa w art. 24e ust. 1 i 2, dla pracowników
zarządzającego tunelem, służb ratowniczych i Policji we współpracy z
urzędnikiem zabezpieczenia oraz Policją;
4) przygotowywanie
planów bezpieczeństwa określających zasady postępowania w razie pożaru, wypadku,
awarii technicznej lub katastrofy budowlanej.
Art. 24b. 1. Wojewoda sprawuje nadzór
nad zapewnieniem bezpieczeństwa tunelu, w szczególności przez:
1) wydawanie
pozwolenia na użytkowanie tunelu;
2) wyłączanie
z użytkowania lub ograniczenie użytkowania tunelu, jeżeli nie są spełnione
wymagania bezpieczeństwa;
3) określanie
warunków umożliwiających wznowienie użytkowania tunelu;
4) przeprowadzanie
regularnych badań i kontroli tunelu oraz opracowywanie odnośnych wymagań
bezpieczeństwa;
5) kontrolę
umieszczania w siedzibie urzędnika zabezpieczenia planów bezpieczeństwa, o
których mowa w art. 24a ust. 3 pkt 4;
6) określanie
procedury natychmiastowego zamknięcia tunelu w razie wypadku, w którym są ranni
lub zabici albo naruszona została konstrukcja tunelu, katastrofy budowlanej lub
awarii technicznej;
7) kontrolę
wprowadzania działań niezbędnych do zwiększenia bezpieczeństwa tunelu;
8) przeprowadzanie
w tunelu, co najmniej raz na 5 lat, kontroli spełniania wymagań bezpieczeństwa;
9) powiadamianie
uczestników ćwiczeń, o których mowa w art. 24e ust. 1 i 2, o ich terminie,
miejscu przeprowadzenia oraz obowiązku wzięcia w nich udziału.
2. W przypadku stwierdzenia, na podstawie sprawozdania, o którym mowa w
art. 24a ust. 3 pkt 2, że tunel nie spełnia wymagań
bezpieczeństwa, wojewoda powiadamia zarządzającego tunelem i urzędnika
zabezpieczenia o konieczności podjęcia działań zwiększających bezpieczeństwo
tunelu.
3. W sytuacji, o której mowa w ust. 2, wojewoda określa warunki
użytkowania tunelu lub ponownego otwarcia tunelu, które będą stosowane do czasu
wprowadzenia środków zaradczych lub innych ograniczeń.
4. W sytuacji, gdy tunel nie spełnia wymagań bezpieczeństwa, a podjęte
środki zaradcze obejmują zasadniczą zmianę konstrukcji tunelu lub sposobu jego
użytkowania, wojewoda przeprowadza analizę ryzyka dla danego tunelu.
5. Opracowując analizę ryzyka, o której mowa w ust. 4, bierze się pod
uwagę wszystkie czynniki projektowe, warunki ruchu, mające wpływ na bezpieczeństwo,
charakterystykę ruchu drogowego, długość danego tunelu i jego geometrię, a
także dobowe natężenie ruchu przejeżdżających samochodów ciężarowych.
Art. 24c. 1. Dla tunelu, o którym mowa w
art. 24a ust. 1, zarządzający tunelem, w uzgodnieniu z wojewodą, powołuje
urzędnika zabezpieczenia.
2. Urzędnik zabezpieczenia jest niezależny w zakresie wykonywania
swoich obowiązków, wynikających z ust. 3, i może wykonywać swoje zadania w
odniesieniu do kilku tuneli położonych na obszarze działania zarządzającego
tunelem.
3. Do obowiązków urzędnika zabezpieczenia należy w szczególności:
1) koordynacja
współpracy zarządzającego tunelem ze służbami ratowniczymi i Policją;
2) udział
w przygotowaniu planów bezpieczeństwa, o których mowa w art. 24a ust. 3 pkt 4;
3) udział
w planowaniu, wdrażaniu i ocenie działań podejmowanych w razie wypadku, w
którym są ranni lub zabici albo naruszona została konstrukcja tunelu, lub w
razie katastrofy budowlanej;
4) kontrola
przeszkolenia pracowników zarządzającego tunelem oraz udział w organizowaniu
ćwiczeń, o których mowa w art. 24e ust. 1 i 2;
5) wspólna
ze służbami ratowniczymi i Policją ocena ćwiczeń, o których mowa w art. 24e
ust. 1 i 2, sporządzanie sprawozdania zawierającego wnioski z przeprowadzonych
ćwiczeń oraz wnioski dotyczące oceny stanu bezpieczeństwa tunelu;
6) wydawanie
opinii w sprawach oddawania tunelu do użytkowania, polegające w szczególności
na opiniowaniu dokumentacji bezpieczeństwa;
7) kontrola
prawidłowości utrzymania tuneli;
8) współdziałanie
z właściwymi służbami w ocenie każdego wypadku, w którym są ranni lub zabici
albo naruszona została konstrukcja tunelu, lub też katastrofy budowlanej
tunelu.
Art. 24d. 1. Zarządzający tunelem,
sporządzając dokumentację bezpieczeństwa, określa środki zapobiegawcze i ochronne
oraz reagowania na potencjalne zdarzenia, konieczne dla zapewnienia
bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego w tunelu, uwzględniając strukturę
ruchu drogowego i inne uwarunkowania związane z konstrukcją i otoczeniem
tunelu.
2. Dokumentacja bezpieczeństwa stanowi integralną część dokumentacji
tunelu, gromadzonej przez zarządzającego tunelem w związku z procesem
inwestycyjnym oraz użytkowaniem tunelu.
3. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze
rozporządzenia, elementy oraz tryb postępowania z dokumentacją bezpieczeństwa,
o której mowa w ust. 1, mając na względzie poszczególne etapy procesu
inwestycyjnego oraz etap użytkowania tunelu.
Art. 24e. 1. Ćwiczenia częściowe dla
pracowników zarządzającego tunelem, służb ratowniczych i Policji organizuje się
raz w roku.
2. Ćwiczenia w pełnym zakresie są przeprowadzane w każdym tunelu
przynajmniej raz na 4 lata.
3. Urzędnik zabezpieczenia przekazuje wojewodzie sprawozdanie, o którym
mowa w art. 24c ust. 3 pkt 5.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i minister właściwy do spraw
transportu określą, w drodze rozporządzenia, zakres ćwiczeń dla rodzajów
ćwiczeń, o których mowa w ust. 1 i 2, mając na uwadze potrzeby zapewnienia
bezpieczeństwa ruchu drogowego w tunelu.
Art. 24f. 1. Wojewoda w trybie art. 9
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, na wniosek zarządzającego
tunelem, może udzielić odstępstwa od wymagań zawartych w przepisach
techniczno-budowlanych, dotyczących warunków bezpieczeństwa w tunelu w
przypadku możliwości zastosowania rozwiązań technicznych o wyższych parametrach
bezpieczeństwa.
2. Minister właściwy do spraw transportu ocenia zasadność wniosku, a w
przypadku pozytywnej oceny przekazuje go Komisji Europejskiej.
3. Jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia przekazania wniosku Komisji
Europejskiej, Komisja nie zgłosi sprzeciwu na odstępstwo, minister właściwy do
spraw transportu upoważnia wojewodę do udzielenia zgody na odstępstwo. W
przypadku sprzeciwu Komisji upoważnienie do udzielenia zgody na odstępstwo nie
może być udzielone.
Art. 24g. 1. Zarządzający tunelem jest
obowiązany przekazywać Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad
sprawozdania, o których mowa w art. 24a ust. 3 pkt 2,
co 2 lata, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po upływie
dwuletniego okresu objętego sprawozdaniem.
2. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad przekazuje, co 2 lata,
Komisji Europejskiej zbiorczą informację z otrzymanych sprawozdań, o których
mowa w ust. 1, ze wskazaniem częstotliwości i przyczyn pożarów oraz wypadków, w
terminie do dnia 30 września roku następnego po upływie dwuletniego okresu
objętego sprawozdaniem.
3. Zbiorcza informacja, o której mowa w ust. 2, zawiera ocenę pożarów i
wypadków w tunelach i informacje na temat rzeczywistej roli i skuteczności
urządzeń i środków bezpieczeństwa.
Rozdział 2b
Zarządzanie bezpieczeństwem dróg w
transeuropejskiej sieci drogowej
Art. 24h. Zarządzanie bezpieczeństwem dróg w
transeuropejskiej sieci drogowej polega na:
1) przeprowadzeniu:
a) oceny
wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego,
b) audytu
bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2) dokonywaniu
klasyfikacji odcinków dróg:
a) ze
względu na koncentrację wypadków śmiertelnych,
b) ze
względu na bezpieczeństwo sieci drogowej.
Art. 24i. 1. Ocenę wpływu planowanej
drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego przeprowadza się na etapie planowania
tej drogi przed wszczęciem postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach, o której mowa w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz.
1227, z późn. zm.).
2. Przy przeprowadzaniu oceny wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo
ruchu drogowego uwzględnia się:
1) liczbę
zabitych w wypadkach drogowych oraz liczbę wypadków drogowych na drogach, z
których ruch drogowy może zostać przeniesiony na planowaną drogę;
2) warianty
przebiegu i parametrów planowanej drogi w przypadku budowy drogi oraz rozkład
ruchu drogowego na sieci drogowej;
3) wpływ
planowanej drogi na istniejącą sieć drogową;
4) wpływ
planowanej drogi na uczestników ruchu drogowego;
5) natężenie
ruchu drogowego i jego rodzaj;
6) czynniki
sezonowe i klimatyczne;
7) potrzeby
uczestników ruchu drogowego w zakresie bezpiecznych stref parkingowych;
8) lokalną
aktywność tektoniczną, sejsmiczną oraz możliwość wystąpienia tąpnięć
górniczych.
3. Ocena wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego
zawiera w szczególności:
1) opis
planowanej budowy lub przebudowy drogi;
2) opis
stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego istniejącego oraz jego stanu w przypadku
niezrealizowania planowanej budowy lub przebudowy drogi;
3) przedstawienie
proponowanych i możliwych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego;
4) analizę
wpływu alternatywnych rozwiązań na bezpieczeństwo ruchu drogowego;
5) porównanie
rozwiązań alternatywnych, w tym analizę kosztów i korzyści.
4. Wyniki oceny wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu
drogowego zarządca drogi uwzględnia na kolejnych etapach projektowania budowy
albo przebudowy drogi.
Art. 24j. 1. Audyt bezpieczeństwa ruchu
drogowego przeprowadza się:
1) w
ramach opracowywania na potrzeby decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach karty
informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na
środowisko, ich ewentualnego uzupełniania oraz gdy w toku postępowania w
sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wyniknie potrzeba
przedstawienia nowego wariantu drogi;
2) przed
wszczęciem postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację
inwestycji drogowej, decyzji o pozwoleniu na budowę albo przed zgłoszeniem
wykonywania robót;
3) przed
wszczęciem postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie
drogi lub zawiadomieniem o zakończeniu budowy lub przebudowy drogi;
4) przed
upływem 12 miesięcy od dnia oddania drogi do użytkowania.
2. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 1, uwzględnia się w szczególności:
1) położenie
geograficzne oraz warunki geograficzne, klimatyczne i meteorologiczne;
2) lokalizację
i rodzaj skrzyżowań;
3) ograniczenia
ruchu;
4) funkcjonalność
w ramach sieci drogowej;
5) dopuszczalną
oraz projektową prędkość pojazdu;
6) przekrój
poprzeczny, w tym liczbę i szerokość pasów ruchu;
7) plan
sytuacyjny i profil podłużny;
8) ograniczenia
widoczności;
9) dostępność
dla środków publicznego transportu zbiorowego;
10) skrzyżowania z liniami kolejowymi;
11) projektowane przejścia dla zwierząt i inne urządzenia ochrony
środowiska.
3. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 2, uwzględnia się w szczególności:
1) oznakowanie
pionowe i poziome drogi, na podstawie projektu organizacji ruchu;
2) oświetlenie
drogi i skrzyżowań;
3) urządzenia
i obiekty w pasie drogowym;
4) sposób
zagospodarowania terenów przyległych do pasa drogowego, w tym roślinność;
5) uczestników
ruchu drogowego oraz ich potrzeby w zakresie bezpiecznych stref parkingowych;
6) sposób
dostosowania urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego do potrzeb uczestników
ruchu drogowego.
4. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 3, uwzględnia się w szczególności:
1) bezpieczeństwo
uczestników ruchu drogowego i widoczność w różnych warunkach pogodowych oraz
porach dnia;
2) widoczność
oznakowania pionowego i poziomego drogi na podstawie wizji lokalnej w terenie;
3) stan
nawierzchni drogi.
5. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 4, uwzględnia się ocenę zachowań
uczestników ruchu drogowego i wpływ tych zachowań na bezpieczeństwo ruchu
drogowego.
6. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 3-5, uwzględnia się w razie potrzeby kryteria stosowane przy
przeprowadzaniu audytu na etapach wcześniejszych.
Art. 24k. 1. Audyt bezpieczeństwa ruchu
drogowego przeprowadza audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego lub zespół
audytujący, w którego skład wchodzi co najmniej jeden audytor bezpieczeństwa
ruchu drogowego.
2. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być przeprowadzany
przez audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, który wykonywał lub wykonuje
zadania w zakresie projektowania, budowy, przebudowy, zarządzania odcinkiem
drogi podlegającym audytowi, zarządzania ruchem lub nadzoru nad zarządzaniem
ruchem na odcinku drogi podlegającym audytowi.
3. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być przeprowadzany
przez audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, którego małżonek, krewny i
powinowaty do drugiego stopnia, osoba związana z nim z tytułu przysposobienia,
opieki lub kurateli wykonywał lub wykonuje zadania w zakresie projektowania,
budowy, przebudowy, zarządzania odcinkiem drogi podlegającym audytowi,
zarządzania ruchem lub nadzoru nad zarządzaniem ruchem na odcinku drogi
podlegającym audytowi.
4. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego może przeprowadzać audytor
bezpieczeństwa ruchu drogowego będący pracownikiem jednostki wykonującej
zadania zarządcy drogi lub audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego
niepozostający w stosunku pracy z jednostką wykonującą zadania zarządcy drogi.
5. W jednostce wykonującej zadania zarządcy drogi zatrudniającej audytora
bezpieczeństwa ruchu drogowego tworzy się wieloosobowe lub jednoosobowe komórki
audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
6. Działalnością wieloosobowej komórki audytu bezpieczeństwa ruchu
drogowego kieruje audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego, zwany dalej
"kierownikiem komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego".
7. Kierownik komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego podlega
bezpośrednio kierownikowi jednostki, o której mowa w ust. 5, a w Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad - Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i
Autostrad.
8. Kierownik jednostki, o której mowa w ust. 5, a w Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
zapewnia warunki niezbędne do niezależnego, obiektywnego i efektywnego
prowadzenia audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym zapewnia organizacyjną
odrębność komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
9. Do audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego zatrudnionego w
jednoosobowej komórce audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego stosuje się
przepisy ustawy dotyczące kierownika komórki audytu bezpieczeństwa ruchu
drogowego.
Art. 24l. 1. Audyt bezpieczeństwa ruchu
drogowego wymaga przedstawienia jego wyniku, na który składają się sprawozdanie
oraz sformułowane na jego podstawie zalecenia dla zarządcy drogi.
2. Zarządca drogi uwzględnia wynik audytu bezpieczeństwa ruchu
drogowego na dalszych etapach przygotowania, budowy i użytkowania drogi.
3. W uzasadnionych przypadkach zarządca drogi może nie uwzględnić
wyniku audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zarządca drogi jest obowiązany
do opracowania uzasadnienia stanowiącego załącznik do wyniku audytu
bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Art. 24m. 1. Klasyfikację odcinków dróg
ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych oraz klasyfikację odcinków
dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej przeprowadza się co najmniej
raz na trzy lata.
2. Klasyfikację odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków
śmiertelnych przeprowadza się, w odniesieniu do natężenia ruchu, dla odcinków
dróg pozostających w użytkowaniu nie mniej niż trzy lata.
3. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze
rozporządzenia, metodę dokonywania klasyfikacji, o których mowa w ust. 1, mając
na uwadze liczbę wypadków drogowych, natężenie ruchu, rodzaj ruchu oraz poprawę
poziomu bezpieczeństwa użytkowników dróg, a także zmniejszenie kosztów wypadków
drogowych.
4. Wyniki klasyfikacji, o których mowa w ust. 1, podlegają ocenie
wykonywanej przez zespół ekspertów powoływany przez zarządcę drogi. W skład
zespołu ekspertów wchodzi co najmniej jedna osoba posiadająca kwalifikacje i
doświadczenie wymienione w art. 24n ust. 2 pkt 4 i 5.
5. Zespół ekspertów, po przeprowadzeniu wizytacji w terenie, przedstawia
zarządcy drogi propozycję działań, które należy podjąć w celu poprawy
bezpieczeństwa ruchu drogowego, mając na uwadze propozycje działań
przedstawione po przeprowadzeniu ostatniej klasyfikacji, o której mowa w ust.
1, oraz sprawozdań, o których mowa w art. 130b ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca
1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.
6. Zarządca drogi przeprowadza analizę kosztów i korzyści proponowanych
działań, o których mowa w ust. 5. Działania wybrane przez zarządcę drogi są
realizowane w ramach dostępnych środków finansowych.
7. Zarządca drogi jest obowiązany do poinformowania uczestników ruchu
drogowego o wynikach klasyfikacji, o której mowa w ust. 2, na swojej stronie
podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej.
Rozdział 2c
Audytorzy bezpieczeństwa ruchu drogowego
Art. 24n. 1. Audytorem bezpieczeństwa
ruchu drogowego jest osoba, która posiada certyfikat audytora bezpieczeństwa
ruchu drogowego.
2. Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego może uzyskać
osoba, która:
1) posiada
pełną zdolność do czynności prawnych;
2) korzysta
z pełni z praw publicznych;
3) nie
została skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
4) posiada
wyższe wykształcenie techniczne w zakresie budownictwa drogowego, inżynierii ruchu
drogowego lub transportu;
5) posiada
co najmniej 5-letnią praktykę w zakresie projektowania dróg, inżynierii ruchu
drogowego, zarządzania drogami, zarządzania ruchem drogowym lub opiniowania
projektów drogowych pod względem bezpieczeństwa ruchu drogowego;
6) posiada
zaświadczenie o ukończeniu szkolenia i zdaniu egzaminu na audytora
bezpieczeństwa ruchu drogowego.
3. Audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego ma obowiązek stałego
podnoszenia kwalifikacji zawodowych na szkoleniach okresowych co najmniej raz na
trzy lata.
4. Szkolenia zakończone egzaminem, o których mowa w ust. 2 pkt 6, oraz szkolenia okresowe, o których mowa w ust. 3,
przeprowadzają uczelnie, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt
2 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z
2012 r. poz. 572, 742 i 1544) oraz instytuty badawcze posiadające kategorię A,
działające w zakresie budownictwa drogowego na podstawie ustawy z dnia 30
kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr 96, poz. 618 oraz z 2011
r. Nr 112, poz. 654 i Nr 185, poz. 1092).
5. Uczelnie, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt
2 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, powinny
posiadać uprawnienia do prowadzenia studiów drugiego stopnia z zakresu
budownictwa drogowego.
6. Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego wydaje, na
wniosek kandydata na audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, na okres trzech
lat minister właściwy do spraw transportu, po dostarczeniu przez tego kandydata
oświadczenia o spełnieniu wymogów, o których mowa w ust. 2 pkt
1 i 2, oraz dokumentów potwierdzających spełnienie wymogów, o których mowa w
ust. 2 pkt 3-6.
7. Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego jest przedłużany
na kolejne trzy lata na wniosek audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego po
dostarczeniu potwierdzenia ukończenia szkolenia okresowego, o którym mowa w
ust. 3, oświadczenia o spełnieniu wymogów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, oraz dokumentu potwierdzającego spełnienie
wymogu, o którym mowa w ust. 2 pkt 3.
8. Minister właściwy do spraw transportu odmawia w drodze decyzji
administracyjnej:
1) wydania
certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego w przypadku niespełnienia
któregokolwiek z wymogów, o których mowa w ust. 2;
2) przedłużenia
certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego w przypadku niespełnienia
któregokolwiek z wymogów, o których mowa w ust. 7.
9. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze
rozporządzenia:
1) sposób
przeprowadzania i zakres programowy szkolenia zakończonego egzaminem, o którym
mowa w ust. 2 pkt 6,
2) sposób
przeprowadzania i zakres programowy szkolenia okresowego, o którym mowa w ust.
3,
3) wzór
certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego
- mając na
uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu edukacyjnego szkoleń oraz jednolitego
wzoru dokumentu.
Art. 24o. Audytor bezpieczeństwa ruchu
drogowego traci certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego w przypadku:
1) skazania
prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
2) pozbawienia
praw publicznych;
3) całkowitego lub częściowego
ubezwłasnowolnienia.
Rozdział 3
Skrzyżowania dróg z innymi drogami
komunikacji lądowej i powietrznej oraz liniowymi urządzeniami technicznymi
Art. 25. 1. Budowa, przebudowa, remont,
utrzymanie i ochrona skrzyżowań dróg różnej kategorii, wraz z drogowymi
obiektami inżynierskimi w pasie drogowym oraz urządzeniami bezpieczeństwa i
organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem tego skrzyżowania, należy do
zarządcy drogi właściwego dla drogi wyższej kategorii.
2. Koszt budowy lub przebudowy skrzyżowania, o którym mowa w ust. 1,
wraz z koniecznymi drogowymi obiektami inżynierskimi w pasie drogowym oraz
urządzeniami bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem
tego skrzyżowania, ponosi zarządca drogi, który wystąpił z inicjatywą budowy
lub przebudowy takiego skrzyżowania.
3. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowania
autostrady lub drogi ekspresowej z innymi drogami publicznymi, wraz z drogowymi
obiektami inżynierskimi w pasie drogowym oraz urządzeniami bezpieczeństwa i
organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem tego skrzyżowania, należy do
zarządcy autostrady lub drogi ekspresowej.
4. Koszt budowy lub przebudowy skrzyżowania, o którym mowa w ust. 3,
wraz z koniecznymi drogowymi obiektami inżynierskimi w pasie drogowym oraz
urządzeniami bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem
tego skrzyżowania, ponosi zarządca drogi, który wystąpił z inicjatywą budowy
lub przebudowy takiego skrzyżowania.
Art. 26. Budowa, przebudowa, remont,
utrzymanie i ochrona budowli brzegowych przepraw promowych zlokalizowanych w
ciągu drogi wraz z urządzeniami i instalacjami oraz jednostkami przeprawowymi
(promami) należy do zarządcy tej drogi.
Art. 27. (uchylony).
Art. 28. 1. Budowa, przebudowa,
remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowań dróg z liniami kolejowymi w poziomie
szyn, wraz z zaporami, urządzeniami sygnalizacyjnymi, znakami kolejowymi, jak
również nawierzchnią drogową w obszarze między rogatkami, a w przypadku ich
braku - w odległości 4 m od skrajnych szyn, należy do zarządu kolei.
2. Do zarządów kolei należy również:
1) konserwacja
znajdującej się nad skrajnią kolejową dolnej części konstrukcji wiaduktów
drogowych, łącznie z urządzeniami zabezpieczającymi;
2) budowa
i utrzymanie urządzeń odwadniających wiadukty kolejowe nad drogami, łącznie z
urządzeniami odprowadzającymi wodę poza koronę drogi;
3) budowa
skrzyżowań dróg z torami kolejowymi w różnych poziomach w razie budowy nowej
lub zmiany trasy istniejącej linii kolejowej, zwiększenia ilości torów,
elektryfikacji linii, zwiększenia szybkości lub częstotliwości ruchu pociągów.
Art. 28a. 1. Budowa, przebudowa, remont,
utrzymanie i ochrona torowiska tramwajowego umieszczonego w pasie drogowym
należy do podmiotu zarządzającego torowiskiem tramwajowym.
2. Podmiot zarządzający torowiskiem tramwajowym, o którym mowa w ust.
1, uzgadnia z zarządcą drogi warunki wykonania robót na terenie tego torowiska.
Art. 29. 1. Budowa lub przebudowa
zjazdu należy do właściciela lub użytkownika nieruchomości przyległych do
drogi, po uzyskaniu, w drodze decyzji administracyjnej, zezwolenia zarządcy
drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę zjazdu, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przypadku budowy lub przebudowy drogi budowa lub przebudowa
zjazdów dotychczas istniejących należy do zarządcy drogi.
3. Zezwolenie na lokalizację zjazdu, o którym mowa w ust. 1, wydaje się
na czas nieokreślony, z zastrzeżeniem ust. 5. W zezwoleniu na lokalizację
zjazdu określa się miejsce lokalizacji zjazdu i jego parametry techniczne, a w
zezwoleniu na przebudowę zjazdu - jego parametry techniczne, a także zamieszcza
się, w przypadku obu zezwoleń, pouczenie o obowiązku:
1) uzyskania
przed rozpoczęciem prac budowlanych pozwolenia na budowę, a w przypadku
przebudowy zjazdu dokonania zgłoszenia budowy albo wykonania robót budowlanych
oraz uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na prowadzenie robót w pasie drogowym;
2) uzgodnienia
z zarządcą drogi, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, projektu budowlanego
zjazdu.
4. Ze względu na wymogi wynikające z warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać drogi publiczne, zarządca drogi może odmówić wydania
zezwolenia na lokalizację zjazdu lub jego przebudowę albo wydać zezwolenie na
lokalizację zjazdu na czas określony.
5. Decyzja o wydaniu zezwolenia na lokalizację zjazdu, o którym mowa w
ust. 1, wygasa, jeżeli w ciągu 3 lat od jego wydania zjazd nie został
wybudowany.
Art. 29a. 1. Za wybudowanie lub
przebudowę zjazdu:
1) bez
zezwolenia zarządcy drogi,
2) o
powierzchni większej niż określona w zatwierdzonym projekcie budowlanym zjazdu
- zarządca drogi
wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości 10-krotności
opłaty ustalanej zgodnie z art. 40 ust. 4.
2. Karę, o której mowa w ust. 1, zarządca drogi wymierza również za
użytkowanie zjazdu po terminie określonym w zezwoleniu zarządcy drogi.
3. Termin płatności kary, o której mowa w ust. 1, wynosi 14 dni od
dnia, w którym decyzja ustalająca jej wysokość stała się ostateczna.
Art. 30. Utrzymywanie zjazdów, łącznie ze
znajdującymi się pod nimi przepustami, należy do właścicieli lub użytkowników
gruntów przyległych do drogi.
Art. 31. (uchylony).
Art. 32. 1. W przypadku gdy budowa lub
przebudowa drogi w miejscu jej przecięcia się z inną drogą transportu lądowego
- z wyjątkiem skrzyżowania z linią kolejową w poziomie szyn, o którym mowa w
art. 28 ust. 1 - wodnego, korytarzem powietrznym w strefie lotniska lub
urządzeniem typu liniowego (w szczególności linią energetyczną lub
telekomunikacyjną, rurociągiem, taśmociągiem) powoduje naruszenie tych obiektów
lub urządzeń albo konieczność zmian dotychczasowego ich stanu, przywrócenie
poprzedniego stanu lub dokonanie zmiany należy do zarządcy drogi, z
zastrzeżeniem ust. 2-4.
2. Koszty przyłączy do urządzeń liniowych w granicach pasa drogowego, z
zastrzeżeniem ust. 4, pokrywa w całości zarządca drogi, a poza tymi granicami
właściciel lub użytkownik urządzeń.
3. Koszty przełożenia urządzeń liniowych w pasie drogowym, wynikające z
naruszenia lub konieczności zmian stanu dotychczasowego urządzenia liniowego, w
wysokości odpowiadającej wartości tych urządzeń i przy zachowaniu
dotychczasowych właściwości użytkowych i parametrów technicznych, z
zastrzeżeniem ust. 4, pokrywa zarządca drogi.
4. Jeżeli w wyniku uzgodnień zarządcy drogi z zainteresowaną stroną
zostaną wprowadzone ulepszenia urządzeń, koszty tych ulepszeń pokrywa
odpowiednio ich właściciel lub użytkownik.
5. Przekazanie przez zarządcę drogi urządzeń, o których mowa w ust.
2-4, wykonanych w pasie drogowym, osobie uprawnionej następuje nieodpłatnie, na
podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.
Art. 33. Wykonanie skrzyżowań nowo
budowanych lub przebudowywanych obiektów, o których mowa w art. 32 ust. 1, oraz
linii kolejowych, powodujące naruszenie stanu istniejącej drogi lub konieczność
dokonania zmian elementów drogi, należy do inwestora zlecającego budowę lub
przebudowę tych obiektów.
Rozdział 4
Pas drogowy
Art. 34. Odległość granicy pasa drogowego
od zewnętrznej krawędzi wykopu, nasypu, rowu lub od innych urządzeń
wymienionych w art. 4 pkt 1 i 2 powinna wynosić co
najmniej 0,75 m, a dla autostrad i dróg ekspresowych - co najmniej 2 m.
Art. 35. 1. Zarządca drogi sporządza i
weryfikuje okresowo plany rozwoju sieci drogowej i przekazuje je, niezwłocznie
po sporządzeniu, organom właściwym w sprawie sporządzania planu
zagospodarowania przestrzennego.
2. W planach zagospodarowania przestrzennego województwa i miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego przeznacza się pod przyszłą budowę dróg
pas terenu o szerokości uwzględniającej ochronę użytkowników dróg i terenu
przyległego przed wzajemnym niekorzystnym oddziaływaniem.
3. Zmianę zagospodarowania terenu przyległego do pasa drogowego, w
szczególności polegającą na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych
robót budowlanych, a także zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub
jego części, zarządca drogi uzgadnia w zakresie możliwości włączenia do drogi
ruchu drogowego spowodowanego tą zmianą.
4. W pasie terenu, o którym mowa w ust. 2, mogą być wznoszone tylko
tymczasowe obiekty budowlane oraz urządzenia budowlane związane z obiektami
budowlanymi. Ich usunięcie w wypadku budowy drogi następuje na koszt
właściciela, bez odszkodowania.
5. Nieruchomości położone w pasie, o którym mowa w ust. 2, stanowiące
własność Skarbu Państwa, przeznaczone pod przyszłą budowę drogi, nie mogą być
zbyte bez zgody właściwego zarządcy drogi.
Art. 36. W przypadku zajęcia pasa drogowego
bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym
zezwoleniu właściwy zarządca drogi orzeka, w drodze decyzji administracyjnej, o
jego przywróceniu do stanu poprzedniego. Przepisu tego nie stosuje się w
przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z
warunkami podanymi w tym zezwoleniu, wymagającego podjęcia przez właściwy organ
nadzoru budowlanego decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego.
Art. 37. (uchylony).
Art. 38. 1. Istniejące w pasie drogowym
obiekty budowlane i urządzenia niezwiązane z gospodarką drogową lub obsługą
ruchu, które nie powodują zagrożenia i utrudnień ruchu drogowego i nie
zakłócają wykonywania zadań zarządu drogi, mogą pozostać w dotychczasowym stanie.
2. Przebudowa lub remont obiektów budowlanych lub urządzeń, o których
mowa w ust. 1, wymaga zgody zarządcy drogi, a w przypadku gdy planowane roboty
są objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę, również uzgodnienia
projektu budowlanego.
3. Wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 2, powinno nastąpić w terminie
14 dni od dnia wystąpienia z wnioskiem o taką zgodę. Niezajęcie stanowiska w
tym terminie uznaje się jako wyrażenie zgody. Odmowa wyrażenia zgody następuje
w drodze decyzji administracyjnej.
Art. 39. 1. Zabrania się dokonywania w
pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie
drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać
bezpieczeństwu ruchu drogowego. W szczególności zabrania się:
1) lokalizacji
obiektów budowlanych, umieszczania urządzeń, przedmiotów i materiałów
niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;
2) włóczenia
po drogach oraz porzucania na nich przedmiotów lub używania pojazdów
niszczących nawierzchnię drogi;
3) poruszania
się po drogach pojazdów nienormatywnych bez
wymaganego zezwolenia lub w sposób niezgodny z przepisami ruchu drogowego;
4) samowolnego
ustawiania, zmieniania i uszkadzania znaków drogowych i urządzeń
ostrzegawczo-zabezpieczających;
5) umieszczania
reklam poza obszarami zabudowanymi, z wyjątkiem parkingów;
6) umieszczania
urządzeń zastępujących obowiązujące znaki drogowe;
7) niszczenia
rowów, skarp, nasypów i wykopów oraz samowolnego rozkopywania drogi;
8) zaorywania
lub zwężania w inny sposób pasa drogowego;
9) odprowadzania
wody i ścieków z urządzeń melioracyjnych, gospodarskich lub zakładowych do
rowów przydrożnych lub na jezdnię drogi;
10) wypasania zwierząt gospodarskich;
11) rozniecania ognisk w pobliżu drogowych obiektów inżynierskich i
przepraw promowych oraz przejeżdżania przez nie z otwartym ogniem;
12) usuwania, niszczenia i uszkadzania zadrzewień przydrożnych.
1a. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do
umieszczania, konserwacji, przebudowy i naprawy infrastruktury
telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo
telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800, z późn.
zm.) oraz urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary,
gazu, energii elektrycznej oraz urządzeń związanych z ich eksploatacją, a także
do innych czynności związanych z eksploatacją tej infrastruktury i urządzeń,
jeżeli warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa na to pozwalają.
2. (uchylony).
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie
drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami
zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego może nastąpić wyłącznie za
zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, z zastrzeżeniem ust. 7, wydawanym w
drodze decyzji administracyjnej. Jednakże właściwy zarządca drogi może odmówić
wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury,
o których mowa w ust. 1a, wyłącznie, jeżeli ich umieszczenie spowodowałoby
zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, naruszenie wymagań wynikających z
przepisów odrębnych lub miałoby doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu
gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy, przebudowy lub remontu drogi.
3a. W decyzji, o której mowa w ust. 3, określa się w szczególności:
rodzaj inwestycji, sposób, miejsce i warunki jej umieszczenia w pasie drogowym
oraz pouczenie inwestora, że przed rozpoczęciem robót budowlanych jest
zobowiązany do:
1) uzyskania
pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy albo wykonywania robót budowlanych;
2) uzgodnienia
z zarządcą drogi, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, projektu budowlanego
obiektu lub urządzenia, o którym mowa w ust. 3;
3) uzyskania
zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, dotyczącego prowadzenia
robót w pasie drogowym lub na umieszczenie w nim obiektu lub urządzenia.
3b. W przypadku gdy właściwy organ nie wyda decyzji, o której mowa w
ust. 3, w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku, organ wyższego stopnia, a w
przypadku braku takiego organu organ nadzorujący, wymierza temu organowi, w
drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę pieniężną w
wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar pieniężnych stanowią
dochód budżetu państwa.
3c. Karę pieniężną uiszcza się w terminie 14 dni od dnia doręczenia
postanowienia, o którym mowa w ust. 3b. W przypadku nieuiszczenia kary
pieniężnej, o której mowa w ust. 3b, podlega ona ściągnięciu w trybie przepisów
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3d. Do terminu, o którym mowa w ust. 3b, nie wlicza się terminów
przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów
zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo
z przyczyn niezależnych od organu.
4. Utrzymanie obiektów i urządzeń, o których mowa w ust. 3, należy do
ich posiadaczy.
5. Jeżeli budowa, przebudowa lub remont drogi wymaga przełożenia
urządzenia lub obiektu, o którym mowa w ust. 3, koszt tego przełożenia ponosi
jego właściciel.
6. Zarządca drogi w trakcie budowy lub przebudowy drogi jest obowiązany
zlokalizować kanał technologiczny w pasie drogowym:
1) dróg
krajowych;
2) pozostałych
dróg publicznych, chyba że w terminie 60 dni od dnia ogłoszenia informacji, o
której mowa w ust. 6a, nie zgłoszono zainteresowania udostępnieniem kanału
technologicznego.
6a. Najpóźniej na 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o wydanie
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o zezwoleniu na realizację inwestycji
drogowej, o pozwoleniu na budowę albo dniem zgłoszenia przebudowy dróg, o
których mowa w ust. 6 pkt 2, zarządca drogi
zamieszcza na swojej stronie internetowej informację o zamiarze rozpoczęcia
budowy lub przebudowy drogi i możliwości zgłaszania zainteresowania z
udostępnieniem kanału technologicznego, jednocześnie zawiadamiając o tym Prezesa
Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej "Prezesem UKE".
6b. Podmiot, który zgłosi zainteresowanie udostępnieniem przez zarządcę
drogi kanału technologicznego, a następnie po jego wybudowaniu nie złoży
oferty, jest obowiązany zwrócić zarządcy drogi koszty wybudowania kanału
technologicznego, o ile nie udostępniono tego kanału innym podmiotom.
6c. Minister właściwy do spraw łączności, na wniosek zarządcy drogi w
drodze decyzji, zwalnia zarządcę z obowiązku budowy kanału technologicznego,
jeżeli w pobliżu pasa drogowego istnieje już kanał technologiczny lub linia
światłowodowa, posiadające wolne zasoby wystarczające do zaspokojenia potrzeb
społecznych w zakresie dostępu do usług szerokopasmowych lub w sytuacji, gdy
lokalizowanie kanału technologicznego byłoby ekonomicznie nieracjonalne lub
technicznie niemożliwe. W odniesieniu do dróg, o których mowa w ust. 6 pkt 2, zwolnienie następuje przed ogłoszeniem, o którym
mowa w ust. 6a.
6d. Niezwłocznie po wybudowaniu kanału technologicznego, a jeszcze przed
jego udostępnieniem innym podmiotom, zarządca drogi przekazuje Prezesowi UKE informację o przebiegu nowo zlokalizowanego kanału
technologicznego.
6e. Zarządca drogi, na wniosek Prezesa UKE
lub przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, udziela informacji o kanałach
technologicznych zlokalizowanych w pasie drogowym na obszarze jego właściwości.
7. Zarządca drogi udostępnia kanały technologiczne za opłatą, w drodze
umowy dzierżawy lub najmu, na zasadach określonych w ust. 7a-7f.
7a. Zarządca drogi zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na
właściwej dla niego stronie podmiotowej informację o zamiarze udostępnienia
kanału technologicznego, podając lokalizację kanału, zakres wolnych zasobów w
kanale, jego podstawowe parametry techniczne, termin i miejsce składania ofert,
wymagania formalne dotyczące ofert oraz kryteria wyboru w przypadku złożenia
ofert przekraczających zakres wolnych zasobów, z uwzględnieniem ust. 7e.
7b. Informację, o której mowa w ust. 7a, zarządca drogi zamieszcza także
w przypadku, gdy przed ogłoszeniem zamiaru udostępnienia kanału
technologicznego wpłynie do niego wniosek o udostępnienie tego kanału. W
przypadku gdy do zarządcy drogi wpłynie pierwszy wniosek o udostępnienie kanału
technologicznego, ogłoszenie jest publikowane nie później niż w terminie 14 dni
od dnia wpłynięcia tego wniosku.
7c. Zarządca drogi jednocześnie z zamieszczeniem informacji, o której
mowa w ust. 7a i 7b, zawiadamia o tym fakcie Prezesa UKE.
Prezes UKE niezwłocznie zamieszcza w Biuletynie Informacji
Publicznej na swojej stronie podmiotowej informację o ogłoszeniu, wraz z
odesłaniem do strony Biuletynu Informacji Publicznej, na której informacja
została opublikowana. Termin składania ofert nie może być krótszy niż 14 dni od
dnia zamieszczenia informacji przez zarządcę drogi.
7d. Zarządca drogi jest obowiązany zawrzeć umowę dzierżawy lub najmu
kanału technologicznego najpóźniej w terminie 21 dni od dnia, w którym upłynął
termin składania ofert.
7e. W przypadku gdy z powodu braku wolnych zasobów w kanale
technologicznym jest niemożliwe uwzględnienie wszystkich ofert na udostępnienie
tego kanału, zarządca drogi dokonuje wyboru podmiotu, któremu udostępnia kanał
technologiczny, stosując kryteria wyboru określone w informacji, o której mowa
w ust. 7a, przestrzegając zasad przejrzystości, równego traktowania
zainteresowanych podmiotów, a także pierwszeństwa dla umieszczania w kanale
technologicznym linii światłowodowych przeznaczonych na potrzeby dostępu do
telekomunikacyjnych usług szerokopasmowych.
7f. Za udostępnienie kanału technologicznego pobiera się opłaty w
wysokości określonej w umowie, przy czym opłaty te są ustalane na poziomie
kosztów budowy i utrzymania kanału. Przepisu art. 40 ust. 3 nie stosuje się do
linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych oraz innych urządzeń
umieszczanych w kanale technologicznym.
8. Wykonywanie zadań związanych z zarządzaniem i utrzymywaniem kanałów
technologicznych, o których mowa w ust. 6, zarządca drogi może powierzyć, w
drodze umowy, podmiotowi wyłonionemu w drodze przetargu, z zachowaniem
przepisów o zamówieniach publicznych lub w trybie określonym w ustawie z dnia 9
stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi.
Art. 40. 1. Zajęcie pasa drogowego na
cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg
wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej.
2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy:
1) prowadzenia
robót w pasie drogowym;
2) umieszczania
w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami
zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego;
3) umieszczania
w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania
drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;
4) zajęcia
pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.
3. Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę.
4. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i 4, ustala się jako iloczyn liczby metrów
kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2
pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa
drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa
drogowego przez 1 dzień.
5. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych
powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy urządzenia i stawki
opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego pobieranej za każdy rok
umieszczenia urządzenia w pasie drogowym, przy czym za umieszczenie urządzenia
w pasie drogowym lub na drogowym obiekcie inżynierskim przez okres krótszy niż
rok opłata obliczana jest proporcjonalnie do liczby dni umieszczenia urządzenia
w pasie drogowym lub na drogowym obiekcie inżynierskim.
6. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych
powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego albo
powierzchni reklamy, liczby dni zajmowania pasa drogowego i stawki opłaty za
zajęcie 1 m2 pasa drogowego.
7. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia,
ustala, z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej, dla dróg, których
zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, wysokość stawek
opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego. Stawki opłaty, o których mowa
w ust. 4 i 6, nie mogą przekroczyć 10 zł za jeden dzień zajmowania pasa
drogowego, a stawka opłaty, o której mowa w ust. 5, nie może przekroczyć 200 zł,
z tym że w odniesieniu do obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej
stawki opłaty, o których mowa w ust. 4 i 6, nie mogą przekroczyć 0,20 zł za
jeden dzień zajmowania pasa drogowego, a stawka opłaty, o której mowa w ust. 5,
nie może przekroczyć 20 zł.
8. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze
uchwały, ustala dla dróg, których zarządcą jest jednostka samorządu
terytorialnego, wysokość stawek opłaty za zajęcie 1 m2 pasa
drogowego, z tym że stawki opłaty, o których mowa w ust. 4 i 6, nie mogą
przekroczyć 10 zł za jeden dzień zajmowania pasa drogowego, a stawka opłaty, o
której mowa w ust. 5, nie może przekroczyć 200 zł.
9. Przy ustalaniu stawek, o których mowa w ust. 7 i 8, uwzględnia się:
1) kategorię
drogi, której pas drogowy zostaje zajęty;
2) rodzaj
elementu zajętego pasa drogowego;
3) procentową
wielkość zajmowanej szerokości jezdni;
4) rodzaj
zajęcia pasa drogowego;
5) rodzaj
urządzenia lub obiektu budowlanego umieszczonego w pasie drogowym.
10. Zajęcie pasa drogowego o powierzchni mniejszej niż 1 m2
lub powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego
lub urządzenia mniejszej niż 1 m2 jest traktowane jak zajęcie 1 m2
pasa drogowego.
11. Opłatę, o której mowa w ust. 3, ustala, w drodze decyzji administracyjnej,
właściwy zarządca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.
12. Za zajęcie pasa drogowego:
1) bez
zezwolenia zarządcy drogi,
2) z
przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi,
3) o
powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi
- zarządca drogi
wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości
10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4-6.
13. Termin uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 3, oraz kary, o której
mowa w ust. 12, wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca ich wysokość
stała się ostateczna, z zastrzeżeniem ust. 13a.
13a. Opłatę roczną, o której mowa w ust. 5, za pierwszy rok
umieszczenia urządzenia w pasie drogowym uiszcza się w terminie określonym w
ust. 13, a za lata następne w terminie do dnia 15 stycznia każdego roku, z góry
za dany rok.
14. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w razie konieczności usunięcia
awarii urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami
ruchu drogowego, a znajdujących się w pasie drogowym. Po zlokalizowaniu awarii
prowadzący roboty niezwłocznie zawiadamia o tym zarządcę drogi i w porozumieniu
z nim określa termin i powierzchnię zajętego pasa drogowego.
14a. Zarządca drogi określa, w drodze decyzji administracyjnej, warunki
zajęcia pasa drogowego, o którym mowa w ust. 14, oraz warunki jego przywrócenia
do stanu poprzedniego, a także ustala wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4.
14b. Za wejście w pas drogowy, o którym mowa w ust. 14, bez zawiadomienia
zarządcy drogi, przekroczenie ustalonego terminu i powierzchni zajęcia pasa
drogowego zarządca drogi wymierza karę pieniężną zgodnie z ust. 12.
15. Zajmujący pas drogowy jest obowiązany zapewnić bezpieczne warunki
ruchu i przywrócić pas do poprzedniego stanu użyteczności w określonym
terminie.
16. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa warunki niezbędne
do udzielania zezwoleń na zajmowanie pasa drogowego na cele, o których mowa w
ust. 2, mając na względzie bezpieczeństwo użytkowania i ochronę dróg.
Art. 40a. 1. Opłaty określone w art. 13
ust. 1 i 2, z wyłączeniem opłaty elektronicznej, w art. 13f ust. 1 i art. 40
ust. 3 oraz kary pieniężne określone w art. 13k ust. 1 i 2, art. 29a ust. 1 i 2
oraz w art. 40 ust. 12, a także opłaty z tytułu umów zawieranych na podstawie
art. 22 ust. 2 i art. 39 ust. 7 są przekazywane odpowiednio do budżetów
jednostek samorządu terytorialnego lub na wyodrębniony rachunek bankowy
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
1a. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym
opłaty pobierane przez partnera prywatnego, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, art. 13 ust. 2 pkt 1, oraz
opłata dodatkowa, o której mowa w art. 13f ust. 1, stanowią przychody partnera
prywatnego.
1b. W przypadku powierzenia drogowej spółce specjalnego przeznaczenia
pobierania opłat, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt
1, mogą one stanowić przychód tej spółki, jeżeli umowa, o której mowa w art. 6
ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia,
tak stanowi.
2. (uchylony).
3. Środki z opłat i kar gromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, o którym mowa w ust. 1, są
przekazywane w terminie pierwszych dwóch dni roboczych po zakończeniu tygodnia,
w którym wpłynęły, na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego, z przeznaczeniem
na budowę lub przebudowę dróg krajowych, drogowych obiektów inżynierskich i
przepraw promowych oraz na zakup urządzeń do ważenia pojazdów.
4. (20) Środki z opłat elektronicznych są przekazywane na
rachunek Krajowego Funduszu Drogowego.
5. (21) Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) tryb,
sposób i termin wnoszenia opłat elektronicznych oraz ich rozliczania, w tym
tryb dokonywania zwrotu nienależnie pobranych opłat elektronicznych,
2) tryb
i termin przekazywania opłat elektronicznych oraz kar pieniężnych, o których
mowa w art. 13k ust. 1 i 2, na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego,
3) przypadki,
w których ustanawiane jest zabezpieczenie należności z tytułu opłat
elektronicznych, oraz formę i sposób jego ustalania,
4) wysokość
kaucji za wydawane korzystającemu z drogi publicznej urządzenie, o którym mowa
w art. 13i ust. 3
- mając na uwadze
sprawny pobór opłat elektronicznych od użytkowników, efektywną obsługę i
zabezpieczenie wpływów do Krajowego Funduszu Drogowego, o którym mowa w ustawie
z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu
Drogowym, oraz technologię wykorzystaną w systemie elektronicznego poboru opłat
elektronicznych, a także uwzględniając koszty urządzenia, o którym mowa w art.
13i ust. 3.
Art. 40b. (uchylony).
Art. 40c. (uchylony).
Art. 40d. 1. W przypadku nieterminowego
uiszczenia opłat, o których mowa w art. 40 ust. 3, opłat wynikających z umów
zawieranych zgodnie z art. 22 ust. 2 i art. 39 ust. 7 oraz kar pieniężnych, o
których mowa w art. 13k ust. 1 i 2, art. 29a ust. 1 i 2 i art. 40 ust. 12,
pobiera się odsetki ustawowe.
2. Opłaty, o których mowa w art. 40 ust. 3, wraz z odsetkami za zwłokę,
opłaty, o których mowa w art. 13f ust. 1, oraz kary pieniężne, o których mowa w
art. 13k ust. 1 i 2, art. 29a ust. 1 i 2 i art. 40 ust. 12, wraz z odsetkami za
zwłokę podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach
ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3. Obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w art. 13f ust. 1 i art.
40 ust. 3, oraz kar pieniężnych, o których mowa w art. 13k ust. 1 i 2, art. 29a
ust. 1 i 2 oraz w art. 40 ust. 12, przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od
końca roku kalendarzowego, w którym opłaty lub kary powinny zostać uiszczone.
Art. 41. 1. Po drogach publicznych
dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej
do 11,5 t, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Minister właściwy do spraw transportu ustala, w drodze
rozporządzenia, wykaz:
1) dróg
krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o
dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t,
2) dróg
krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku
pojedynczej osi do 8 t
- mając na uwadze
potrzebę ochrony dróg oraz zapewnienia ruchu tranzytowego.
3. Drogi wojewódzkie inne niż drogi określone na podstawie ust. 2 pkt 1, drogi powiatowe oraz drogi gminne stanowią sieć
dróg, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej
osi do 8 t.
Art. 42. 1. Zabrania się umieszczania
nadziemnych urządzeń liniowych, w szczególności linii energetycznej,
telekomunikacyjnej, rurociągu, taśmociągu, wzdłuż pasów drogowych, poza terenem
zabudowy, w odległości mniejszej niż 5 m od granicy pasa, z zastrzeżeniem ust.
2 i 3.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z potrzebami
obronnymi i zadaniami na rzecz obronności kraju oraz ochrony środowiska
umieszczenie urządzenia liniowego w odległości mniejszej niż określona w ust. 1
może nastąpić za zgodą zarządcy drogi, którą zarządca drogi wydaje inwestorowi
przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub zgłoszeniem budowy albo wykonywania
robót budowlanych. Przepis art. 38 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
3. Urządzenia liniowe, o których mowa w ust. 1, mogą być umieszczane:
1) na
obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi - na skarpach nasypów
drogowych, z wyjątkiem nasypów spełniających jednocześnie funkcję wałów
przeciwpowodziowych, a w przypadku braku takiej możliwości - na krawędzi korony
drogi,
2) na
terenach górskich, zalesionych i w parkach narodowych - w pasie drogowym poza
koroną drogi
- na warunkach
określonych przez zarządcę drogi i za jego zgodą. Przepis art. 38 ust. 3
stosuje się odpowiednio.
4. Zarządca drogi wydaje zgodę, o której mowa w ust. 3, przed
uzyskaniem przez inwestora pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy albo
wykonywania robót budowlanych.
Art. 43. 1. Obiekty budowlane przy
drogach powinny być usytuowane w odległości od zewnętrznej krawędzi jezdni co
najmniej:
Lp. |
Rodzaj drogi |
W terenie zabudowy |
Poza terenem zabudowy |
1 |
Autostrada |
30 m |
50 m |
2 |
Droga ekspresowa |
20 m |
40 m |
3 |
Droga
ogólnodostępna: |
|
|
|
a) krajowa |
10 m |
25 m |
|
b) wojewódzka,
powiatowa |
8 m |
20 m |
|
c) gminna |
6 m |
15 m |
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach usytuowanie obiektu
budowlanego przy drodze, o której mowa w ust. 1 lp. 3 tabeli, w odległości
mniejszej niż określona w ust. 1, może nastąpić wyłącznie za zgodą zarządcy
drogi, wydaną przed uzyskaniem przez inwestora obiektu pozwolenia na budowę lub
zgłoszeniem budowy albo wykonywania robót budowlanych. Przepis art. 38 ust. 3
stosuje się odpowiednio.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się przy sytuowaniu reklam poza terenem
zabudowy.
Rozdział 4a
Inteligentne systemy transportowe
Art. 43a. 1. W przypadku podjęcia przez
zainteresowane podmioty, w szczególności zarządców dróg publicznych
poszczególnych kategorii, decyzji o wdrażaniu aplikacji ITS
lub usług ITS, podmioty te przy ich wdrażaniu stosują
przepisy wydane na podstawie ust. 3, mając na uwadze potrzeby w szczególności
użytkowników ITS, w tym szczególnie zagrożonych
uczestników ruchu drogowego.
2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, przy wyborze i wdrażaniu
aplikacji ITS i usług ITS
stosują odpowiednio następujące zasady:
1) skuteczności
- rzeczywiste przyczynianie się do rozwiązania kluczowych wyzwań mających wpływ
na transport drogowy w Europie, w szczególności zmniejszenia zatorów,
ograniczenia emisji zanieczyszczeń, zwiększenia efektywności energetycznej
transportu, osiągnięcia wyższych poziomów bezpieczeństwa i ochrony użytkowników
ITS, w tym szczególnie zagrożonych uczestników ruchu
drogowego;
2) opłacalności
- optymalizowanie stosunku kosztów do rezultatów mierzonych realizacją celów;
3) proporcjonalności
- zapewnianie różnych poziomów osiągalnej jakości usług ITS
i ich wdrażania, z uwzględnieniem specyfiki lokalnej, regionalnej, krajowej i
europejskiej, jeżeli jest to celowe;
4) wspierania
ciągłości usług ITS - zapewnianie ciągłości usług ITS na obszarze Unii Europejskiej, w szczególności w ramach
transeuropejskiej sieci drogowej oraz, w miarę możliwości, na zewnętrznych
granicach Unii Europejskiej; ciągłość usług powinna być zapewniona na poziomie
dostosowanym do cech sieci łączących odpowiednio państwa, regiony, a także
miasta z obszarami wiejskimi;
5) zapewniania
interoperacyjności - zapewnianie, aby ITS oraz procesy gospodarcze będące ich podstawą były
zdolne do wymiany danych, informacji i wiedzy, aby umożliwić skuteczne
świadczenie usług ITS;
6) wspierania
zgodności wstecznej - zapewnianie zdolności ITS do
współpracy z istniejącymi systemami służącymi temu samemu celowi bez
utrudniania rozwoju nowych technologii, jeżeli jest to celowe;
7) poszanowania
istniejącej infrastruktury krajowej i cech sieci drogowej - uwzględnianie
naturalnych różnic między cechami sieci drogowych, w szczególności w zakresie
natężenia ruchu oraz warunków drogowych związanych z pogodą;
8) promowania
równego dostępu - nieutrudnianie dostępu do aplikacji ITS
i usług ITS szczególnie zagrożonym uczestnikom ruchu
drogowego oraz ich niedyskryminowanie w zakresie tego dostępu;
9) wspierania
dojrzałości - wykazywanie, po dokonaniu odpowiedniej oceny ryzyka, odporności
innowacyjnych ITS osiągniętej dzięki odpowiedniemu
poziomowi zaawansowania technicznego i wykorzystania operacyjnego;
10) zapewniania jakości określania czasu i położenia - wykorzystywanie
infrastruktury satelitarnej lub dowolnej innej technologii zapewniającej
równorzędne poziomy dokładności na potrzeby aplikacji ITS
i usług ITS, które wymagają globalnych,
nieprzerwanych, dokładnych i gwarantowanych usług związanych z określaniem
czasu i położenia;
11) ułatwiania intermodalności - uwzględnianie przy wdrażaniu ITS kwestii związanych z koordynacją różnych rodzajów
transportu, jeżeli jest to celowe;
12) poszanowania spójności - uwzględnianie istniejących zasad,
kierunków polityki i działań Unii Europejskiej, które mają zastosowanie w
zakresie ITS, w szczególności w dziedzinie
normalizacji.
3. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw łączności może określić, w drodze rozporządzenia:
1) po
wydaniu przez Komisję Europejską specyfikacji w zakresie wdrażania
inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego,
szczegółowe wymagania techniczne lub operacyjne dla aplikacji ITS i usług ITS,
2) sposoby
wdrażania aplikacji ITS i usług ITS
- mając na uwadze
potrzebę zapewnienia skoordynowanego i spójnego wdrażania inteligentnych
systemów transportowych w obszarze transportu drogowego, zaspokajanie w
możliwie szerokim zakresie potrzeb użytkowników ITS
oraz uwzględniając zasady, o których mowa w ust. 2.
Rozdział 5
(uchylony).
Art. 44. (uchylony).
Art. 45. (uchylony).
Art. 46. (uchylony).
Art. 47. (uchylony).
Rozdział 6
Zmiany w przepisach obowiązujących,
przepisy przejściowe i końcowe
Art. 48. W kodeksie wykroczeń art. 98
otrzymuje brzmienie:
"Art. 98. Kto, prowadząc pojazd poza drogą publiczną,
nie zachowuje należytej ostrożności, czym zagraża bezpieczeństwu innych osób, lub
nie stosuje się do przepisów regulujących korzystanie z dróg wewnętrznych lub
innych miejsc dostępnych dla ruchu pojazdów,
podlega karze grzywny albo karze nagany."
Art. 49. W ustawie z dnia 19 grudnia 1975
r. o niektórych podatkach i opłatach terenowych (Dz. U. Nr 45, poz. 229, z 1982
r. Nr 7, poz. 55, z 1983 r. Nr 6, poz. 35 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50) wprowadza
się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 50. Użyte w art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad
narodowych i samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 41, poz. 185 i Nr 62, poz. 286
oraz z 1984 r. Nr 21, poz. 100 i Nr 31, poz. 173) określenie "drogi
państwowe" oznacza w rozumieniu niniejszej ustawy drogi krajowe, określone
w art. 14 ust. 1 pkt 1 lit. c).
Art. 51. 1. Z dniem wejścia ustawy w
życie:
1) grunty
państwowe położone poza granicami miast, oddane osobom fizycznym w zamian za
grunty zajęte pod budowę dróg publicznych, stają się z mocy prawa własnością
tych osób; grunty takie położone w granicach miast przechodzą na własność lub w
użytkowanie wieczyste osób fizycznych, stosownie do przepisów szczególnych;
2) grunty
oddane i zajęte pod drogi publiczne, wybudowane z udziałem czynu społecznego i
istniejące w tym dniu, stają się z mocy prawa własnością Państwa.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do
gruntów zajętych pod istniejące drogi publiczne, w odniesieniu do których
zostało wszczęte postępowanie wywłaszczeniowe przed dniem wejścia ustawy w
życie.
Art. 52. Traci moc ustawa z dnia 29 marca
1962 r. o drogach publicznych (Dz. U. Nr 20, poz. 90 oraz z 1971 r. Nr 12, poz.
115).
Art. 53. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1
października 1985 r.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1 (uchylony).
ZAŁĄCZNIK Nr 2 (uchylony).
Przypisy:
1) Przepisy niniejszej
ustawy wdrażają w zakresie swojej regulacji postanowienia dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady nr 2004/52/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie interoperacyjności systemów elektronicznych opłat drogowych
we Wspólnocie (Dz. Urz. UE L 166 z 30.04.2004; str.
124). Dane dotyczące ogłoszenia niniejszego aktu prawa Unii Europejskiej
dotyczą jego ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie
specjalne.
2) Art. 4 pkt 11a dodany przez art. 3 pkt 1
ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. (Dz.U.2014.659) zmieniającej nin. ustawę z
dniem 21 czerwca 2014 r.
3) Art. 8 ust.
1 zmieniony przez art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 4
kwietnia 2014 r. (Dz.U.2014.659) zmieniającej nin. ustawę z dniem 21 czerwca
2014 r.
4) Art. 12a
dodany przez art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 23
października 2013 r. (Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1
września 2014 r.
5) Art. 13
ust. 1 pkt 1 zmieniony przez art. 3 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 23 października 2013 r.
(Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 2014 r.
6) Art. 13
ust. 3a pkt 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310)
zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia 2015 r.
7) Art. 13
ust. 4 pkt 2 zmieniony przez art. 3 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 23 października 2013 r.
(Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 2014 r.
8) Art. 13b
ust. 1 zmieniony przez art. 3 pkt 3 lit. a) ustawy z
dnia 23 października 2013 r. (Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem
1 września 2014 r.
9) Art. 13b
ust. 4 pkt 1 zmieniony przez art. 3 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 23 października 2013 r.
(Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 2014 r.
10) Art. 13b
ust. 5 zmieniony przez art. 3 pkt 3 lit. c) ustawy z
dnia 23 października 2013 r. (Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem
1 września 2014 r.
11) Art. 13b
ust. 6 pkt 1 zmieniony przez art. 3 pkt 3 lit. d) ustawy z dnia 23 października 2013 r.
(Dz.U.2013.1446) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 2014 r.
12) Art. 13i
ust. 4a zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy z
dnia 29 sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2
stycznia 2015 r.
13) Art. 13i
ust. 4b zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy z
dnia 29 sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2
stycznia 2015 r.
14) Art. 13i
ust. 6 uchylony przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy z
dnia 29 sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2
stycznia 2015 r.
15) Art. 13k
zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29
sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia
2015 r.
16) Art. 13l
zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29
sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia
2015 r.
17) Art. 13m
dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia
2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia 2015 r.
18) Art. 13n
dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia
2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia 2015 r.
19) Art. 20d
zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. (Dz.U.2013.1543)
zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2014 r.
20) Art. 40a
ust. 4 zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. (Dz.U.2013.843)
zmieniającej nin. ustawę z dniem 10 sierpnia 2013 r.
21) Art. 40a
ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29
sierpnia 2014 r. (Dz.U.2014.1310) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia
2015 r.