-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
........................
dnia ……….
[Imię i nazwisko
Adres]
Na podstawie art. 157 §
1 i art. 156 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego,
działając jako następca prawny E.D, wnoszę o
stwierdzenie nieważności:
1. Decyzji z dnia 9 listopada 1979 r.
znak .... /79, wydanej z up. Naczelnika Miasta i Gminy w Z.... w sprawie
wywłaszczenia działki nr 8, nr mapy 2, nr rejestru gruntów 3, o powierzchni 0,2000 ha, położonej w J....., zapisanej w dniu wydania decyzji w księdze wieczystej
Nr 1.... prowadzonej przez Państwowe Biuro Notarialne w ... jako własność E. D.
2. Decyzji z dnia 5 lutego 1980 r. znak GT.I....79,
wydanej z up. Wojewody ... utrzymującej w mocy ww. decyzję.
Załączam uwierzytelnione kopie postanowienia o nabyciu
spadku.
Uzasadnienie
Pismem z dnia 13 grudnia
1978 r. Zakład w J... wystąpił do Pani E.D. z „propozycją
dobrowolnego odstąpienia” na rzecz tegoż Zakładu nieruchomości zapisanej w KW 1, o pow. 0,2 ha, położonej w obrębie J ...., gmina Z
...., oznaczonej na mapie Nr 2 jako działka Nr 8. W piśmie stwierdzono, że
„nieruchomość jest niezbędna zakładowi dla Pracowniczych Ogródków Działkowych”.
Podano też, że wartość nieruchomości „wg obowiązujących cen państwowych wynosi
około 3916,50 zł”. Pismo zostało podpisane jednoosobowo przez „samodzielnego
referenta ds. wywłaszczeń” – bez powołania się na jakiekolwiek pełnomocnictwa.
Pismo ma nagłówek „Zakład ...” – natomiast na dole strony znajduje się
pieczątka o treści: „Przedsiębiorstwo .... - Zakład w J...”. W piśmie nie ma
podanego ani adresu ani siedziby „Przedsiębiorstwa ...”.
Pismo nie wyjaśnia,
dlaczego akurat ta nieruchomość jest „niezbędna zakładowi”. Nie wskazuje na
jaki cel nieruchomość będzie użyta (informacja, że nieruchomość jest
przeznaczona dla Pracowniczych Ogródków Działkowych nie może być uznana za
wskazanie celu nabycia). Nie zawiera uprzedzenia o możliwości zastosowania
trybu wywłaszczenia w razie niedojścia do skutku „dobrowolnego odstąpienia”.
Nie wskazuje też na żaden dowód uzgodnienia miejsca realizacji inwestycji. Nie
podaje w jakiej formie „odstąpienie” miałoby nastąpić. Nie podaje żadnej
podstawy prawnej nabycia. Nie wyjaśnia dlaczego Zakład nabywa nieruchomość dla
innego podmiotu.
Tego samego dnia
właścicielka na załączonym do opisanego pisma formularzu złożyła oświadczenie,
że nie wyraża zgody na „przekazanie nieruchomości”. Formularz ma formę pisma
skierowanego do Zakładu ... w J....
Pismem z dnia 15 lutego
1979 r. Urząd Miasta i Gminy powiadomił Panią E. D. o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego
oraz terminie rozprawy. Rozprawa odbyła się w dniu 14 marca 1979 r. i wzięli w
niej udział – oprócz przedstawicieli UMiG – kierownik
Działu Organizacji i Zarządzania Zakładu ...w J..., samodzielny referent d.s.
wywłaszczeniowych z tegoż Zakładu oraz właścicielka nieruchomości. W rozprawie
nie brał udziału biegły, który ustalił wysokość odszkodowania. Z protokołu
wynika, że w czasie rozprawy właścicielka nieruchomości została poinformowana o
tym, iż przysługuje jej odszkodowanie w wysokości 3916,50 zł ustalone przez
biegłego z listy wojewody oraz, że przysługuje jej prawo odwołania się od
decyzji wywłaszczeniowej która zostanie wydana po uzyskaniu przez Zakład
...promesy Wojewody na wywłaszczenie. W czasie rozprawy nie badano, czy „czy
objęta wnioskiem nieruchomość jest wnioskodawcy rzeczywiście niezbędna na cele,
dla których wywłaszczenie jest według ustawy dopuszczalne” – nie badano nawet, czy
wnioskodawca legitymuje się ważnym dokumentem określającym granice lokalizacji.
Z protokołu wynika zresztą, że o celu nabycia w czasie rozprawy w ogóle nie
mówiono. Pominięto także milczeniem kwestię rozporządzania przez wnioskodawcę
odpowiednimi środkami na zapłacenie odszkodowania – mimo iż z przebiegu
rozprawy wynikało, że (z powodu braku promesy) w dniu rozprawy wnioskodawca nie
był w stanie wypłacić odszkodowania.
Decyzją z dnia 9
listopada 1979 r. znak ZGT.-8221/2/79, wydaną z up. Naczelnika Miasta i Gminy w
Z ....wywłaszczono działkę 8, Nr mapy 2, nr rejestru gruntów 329, o powierzchni 0,2000 ha, położoną w J..., zapisaną w księdze wieczystej
Nr 15297 prowadzonej przez Państwowe Biuro Notarialne w K ...jako
własność E. D. . Jako podstawę prawną decyzji wskazano art. 2 i 3 ust. 1, art.
7 i 8 ust. 1, art. 14 i 15, art. 21 oraz art. 29 ust. 1 ustawy
wywłaszczeniowej.
W uzasadnieniu decyzji
stwierdzono, że wywłaszczenia dokonano na wniosek z 11 stycznia 1979 r. Przedsiębiorstwa -
Zakład ...w J... w celu rozbudowy pracowniczych ogrodów działkowych zgodnie z
planem realizacyjnym zatwierdzonym przez Wojewódzkie Biuro Planowania
Przestrzennego w ... decyzją z dnia 16
października 1979 r. Stwierdzono też, że nabycie nieruchomości w trybie art. 6
ustawy wywłaszczeniowej nie było możliwe,
ponieważ właścicielka nie
wyraziła zgody na dobrowolne odstąpienie nieruchomości. Dalej mówi się w decyzji, że
odszkodowanie za grunt ustalono w oparciu o szacunek biegłego z listy Wojewody
dokonany na podstawie przepisów art. 8 ust. 1 ustawy wywłaszczeniowej przy
trzykrotnym zwiększeniu stawki odszkodowania zgodnie z zarządzeniem Wojewody Nr
89/76 z dnia 20.12.1976 r. (Dz. Urz. WRN w ... , Nr
10 poz. 52), ponieważ właścicielka nieruchomości nie utrzymuje się wyłącznie z rolnictwa.
W uzasadnieniu brak
„oceny całokształtu sprawy” – a zwłaszcza wymaganego ustawą wywłaszczeniową
(art. 21 ust. 2) „ustalenia, czy objęta wnioskiem nieruchomość jest
wnioskodawcy rzeczywiście niezbędna na cele, dla których wywłaszczenie jest
według ustawy dopuszczalne, oraz czy wnioskodawca rozporządza odpowiednimi
środkami lub kredytami na zapłacenie odszkodowania”. Nie rozważono też kwestii
czy nieruchomość może być uznana za „odpowiednią” w rozumieniu art. 7 ust. 3
ustawy z dnia 9 marca 1949 r. o pracowniczych ogrodach działkowych. Nie zajęto
stanowiska wobec podnoszonej przez właścicielkę w czasie rozprawy argumentacji
przeciwko wywłaszczeniu.
Od decyzji tej Pani E.
D. odwołała się do Wojewody podnosząc w odwołaniu, że:
1. To, że jej działka przylega do terenu ogrodów działkowych nie oznacza, iż
jest ona niezbędna na ten cel.
2. Działka jest niewielka, położna w sąsiedztwie domu i jest przez nią
wykorzystywana dokładnie w taki sposób jak będzie wykorzystywana po przejęciu
jej przez ogrody działkowe – tj, pod uprawy
przeznaczone na własne potrzeby.
3. Obowiązujące prawo gwarantuje drobnym posiadaczom własność i prawo dziedziczenia
tej własności.
Decyzją z dnia 5 lutego
1980 r. Wojewoda utrzymał zaskarżoną
decyzję w mocy. Decyzja w ogóle nie zajmuje stanowiska wobec zarzutów odwołania
- ograniczając się do stwierdzenia, że zaskarżoną decyzją została odwołująca
się została wywłaszczona i że organ odwoławczy nie dopatrzył się naruszenia
prawa przez organ pierwszej instancji. Jedynym argumentem podniesionym w
uzasadnieniu decyzji to to, że nieruchomość mieści
się w granicach planu realizacyjnego – nawet bez wskazania o jaki plan
chodzi.
W późniejszym okresie
wywłaszczona pisała wiele skarg w tej sprawie i w rezultacie pismem z dnia 29
grudnia 1980 r. „decyzją Kierownictwa Zakładu, NSZZ
„Solidarność” i Zarządu Pracowniczego Ogrodu Działkowego” zezwolono Pani
E. D.na dożywotnie użytkowanie działki.
Naszym zdaniem zarówno decyzja organu pierwszej instancji jak i decyzja organu
odwoławczego rażąco naruszają prawo. Decyzji organu pierwszej instancji zarzucamy
w szczególności naruszenie:
1. Art. 2 ust. 2 ustawy
wywłaszczeniowej oraz art. 25, 26 i 57 § 1 Kpa (numeracja przepisów wg stanu z
dnia wywłaszczenia).
W sprawie tej został
przyjęty i rozpatrzony wniosek o wywłaszczenie pochodzący od podmiotu
nieuprawnionego do złożenia takiego wniosku, tj. Zakładu stanowiącego część
bliżej nieokreślonego Przedsiębiorstwa.
Zgodnie bowiem z art. 2
ust. 2 ustawy wywłaszczeniowej o wywłaszczenie mógł ubiegać się „zainteresowany
organ administracji państwowej, instytucja państwowa lub przedsiębiorstwo
państwowe”. W niniejszym przypadku postępowanie wywłaszczeniowe zostało
wszczęte na wniosek „Zakładu ... w J...” – będącego (jakby wynikało z
dostępnych dokumentów) tylko jednym z zakładów przedsiębiorstwa wielozakładowego.
Oczywiste jest, że taki zakład w świetle obowiązujących wówczas przepisów nie
był „instytucją państwową” ani tym bardziej organem administracji państwowej.
Nie był też przedsiębiorstwem państwowym. Zakład nie mógł więc skutecznie
złożyć wniosku wywłaszczeniowego – nie mógł być stroną postępowania o wywłaszczenie.
Tym samym, zgodnie z art. 57 § 1 Kpa złożony przez Zakład wniosek nie wszczynał postępowania
wywłaszczeniowego. Organ administracji po otrzymaniu wniosku powinien
niezwłocznie wydać decyzję umarzającą postępowanie, jako że prawnie nie jest
możliwa jakakolwiek konwalidacja tak złożonego wniosku.
Prowadzenie postępowania w tym przypadku było sprzeczne z prawem – a
więc wydana w wyniku decyzja musi być uznana za rażąco naruszającą prawo (v.
wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2002 r. sygn. akt II S.A. 966/01, publ. Lex nr 157881).
2.
Art. 16 ustawy wywłaszczeniowej oraz art. 59 § Kpa
Postępowanie zostało
wszczęte i było prowadzone mimo niedołączenia do wniosku wszystkich wymaganych
prawem dokumentów.
Zgodnie z art. 16 ust.
1 pkt 8 ustawy
wywłaszczeniowej we wniosku wywłaszczeniowym ubiegający się o wywłaszczenie
winien wskazać środki, którymi rozporządza na zapłacenie odszkodowania. Zgodnie
z art. 16 ust. 3 ustawy do wniosku powinien być dołączony dowód uzgodnienia z
właściwym organem miejsca realizacji inwestycji.
Jak wynika z treści
protokołu z rozprawy administracyjnej oraz z uzasadnienia decyzji organu
pierwszej instancji granice wywłaszczenia zostały ustalone decyzją
Wojewódzkiego Biura Planowania Przestrzennego w ... z dnia 16 października 1979 r. zatwierdzającą
plan realizacyjny rozbudowy ogródków działkowych. Jak wynika z protokołu z
rozprawy administracyjnej w dniu jej przeprowadzenia, tj. w dniu 14 marca
1979 r. ubiegający się o wywłaszczenie nie dysponował żadnymi środkami na
zakup nieruchomości, gdyż nie została mu wydana przez Wojewodę ego tzw. promesa. Promesy te służyły w tamtych czasach
dyscyplinowaniu gospodarki finansowej inwestujących przedsiębiorstw oraz
ograniczaniu nabywania terenów przez te przedsiębiorstwa. Bez takiej promesy
bank obsługujący dane przedsiębiorstwo nie mógłby wypłacić kwoty koniecznej na
nabycie nieruchomości.
W takiej sytuacji
wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego było niedopuszczalne – a więc
niedopuszczalne było też przeprowadzenie rozprawy administracyjnej.
3.
Art. 6 ust. 1 oraz art. 16 ust. 2 pkt 7 ustawy
wywłaszczeniowej
Decyzja wywłaszczeniowa
została wydana mimo braku wymaganych prawem negocjacji. Jak słusznie wskazuje
Walenty Ramus w komentarzu „Prawo wywłaszczeniowe” (Wydawnictwo Prawnicze,
Warszawa, wyd. IV, str. 50) instytucja rokowań przy wywłaszczaniu na podstawie
ustawy z 1958 r. była obowiązkowa. Ustawa nie ustalała formy wszczęcia i
prowadzenia rokowań. Ponieważ zarówno wystąpienie do właściciela o odstąpienie
nieruchomości, jak i kończąca rokowania umowa mają charakter czynności
cywilnoprawnych, mają do nich zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego
dotyczące umów. Wystąpienie do właściciela musiało więc mieć cechy oferty w
rozumieniu art. 66 kodeksu cywilnego, miało ono poza tym na celu powiadomienie
właściciela o przeznaczeniu jego nieruchomości na cele określone w art. 3
ustawy.
Oferta taka niewątpliwie
musiała zawierać oferowaną cenę, określoną według zasad zawartych w art. 8
ustawy wywłaszczeniowej oraz zawierać uprzedzenie właściciela o możliwości
zastosowania trybu wywłaszczenia w razie niedojścia do skutku umowy nabycia
nieruchomości – z powołaniem przepisów na podstawie których wywłaszczenie
mogłoby nastąpić. Jak wskazano w opisie sprawy – w niniejszym przypadku nie
zaoferowano ceny (informacja o wartości nieruchomości „wg obowiązujących cen
państwowych” nie jest ofertą), nie wskazano celu nabycia (określony w piśmie
„cel” w żadnym przypadku nie mógł uzasadnić wywłaszczenia), nie poinformowano o
zagrożeniu wywłaszczeniem.
Ponadto zauważyć trzeba,
że oferta nabycia nieruchomości jest oświadczeniem woli. Jak wynika z Kodeksu
cywilnego (a należy założyć, że intencją Zakładu było działanie na rzecz osoby
prawnej, przedsiębiorstwa państwowego, którego częścią był Zakład) osoba prawna
działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej
statucie. Zgodnie z obowiązującym wówczas dekretem z dnia 26
października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U.60.18.111)
do składania państwowego imieniu przedsiębiorstwa państwowego oświadczeń w
zakresie jego praw i obowiązków majątkowych wymagane było współdziałanie dwóch
upoważnionych osób. Osobami tymi byli: dyrektor, jego zastępcy oraz
pełnomocnicy przedsiębiorstwa w przypadku ich ustanowienia. W niniejszym
przypadku pismo w sprawie „dobrowolnego odstąpienia” podpisał jednoosobowo
niski rangą pracownik Zakładu. Gdyby nawet przyjąć (co wydaje się
nieprawdopodobne), że był on pełnomocnikiem Przedsiębiorstwa – to i tak pismo
to nie może być uznane za ofertę w rozumieniu prawa. Tym samym nie budzi
wątpliwości, że w sprawie tej nie została złożona oferta nabycia
nieruchomości w trybie cywilnoprawnym. Oznacza to, że nie było
dopuszczalne jej wywłaszczenie.
4.
Art. 21 ust. 2, art. 22 i art. 23 ust. 5 ustawy wywłaszczeniowej oraz art.
6 i art. 9 Kpa a także art. 99 § 2 Kpa
Jak pisze W. Ramus (op. cit str. 186 i następne):
„Przedmiotem rozprawy [w
postępowaniu wywłaszczeniowym] jest wyjaśnienie całokształtu okoliczności mających
istotne znaczenie dla ustalenia zasadności i celowości wywłaszczenia oraz formy
i wysokości odszkodowania, a w szczególności [m. in.]:
·
zasadności i celowości
wywłaszczenia konkretnej nieruchomości z punktu widzenia potrzeb wnioskodawcy
wywłaszczenia oraz środków i kredytów na zapłatę odszkodowania,
·
czy niezbędne jest
całkowite odjęcie prawa własności nieruchomości, czy też wystarczające na
potrzeby wnioskodawcy wywłaszczenia byłoby odpowiednie ograniczenie prawa własności
(ewentualnie jakie) lub innego prawa rzeczowego (art. 4),
·
lokalizacji i rozmiaru
wywłaszczenia, które powinny być udokumentowane decyzją odpowiednich organów
oraz zatwierdzonym planem realizacyjnym zamierzonej inwestycji”.
W niniejszym przypadku z
protokołu z rozprawy wynika w sposób nie budzący najmniejszej wątpliwości, że
kwestie te nie były w czasie rozprawy rozważane. W rozprawie nie uczestniczył
też biegły – mimo wyraźnego nakazu zawartego w art. 22 ustawy wywłaszczeniowej.
Tym samym nie został
spełniony warunek ustawowy, nakazujący wysłuchanie tego biegłego na rozprawie.
Wynika stąd, że decyzja także w części orzekającej o odszkodowaniu wydana
została z rażącym naruszeniem zarówno przepisów prawa materialnego, jak i
bezwzględnie obowiązujących przepisów prawnoproceduralnych
odnoszących się do zasad i trybu postępowania wywłaszczeniowego.
Zaskarżona decyzja
wywłaszczeniowa nie zawiera ponadto praktycznie żadnego uzasadnienia – co jest
oczywistym skutkiem nieprawidłowego przeprowadzenia rozprawy. Jak wskazano – w
decyzji nawet nie odniesiono się do podnoszonych na rozprawie i
zaprotokołowanych wątpliwości wywłaszczanej co do zgodności z prawem
wywłaszczenia.
Oczywiste jest, że takie
postępowanie rażąco naruszało kodeksową zasadę zaufania obywateli do organów
Państwa (wówczas art. 6 – obecnie art. 8 Kpa) oraz zasadę przekonywania (art. 9
– obecnie art. 11 Kpa), co samo w sobie uzasadnia stwierdzenie nieważności
decyzji (v. wyrok WSA z 14 grudnia 2005 r. sygn.
akt VII SA/Wa 859/05, publikacja LEX
nr 196282, oraz wyrok WSA z dnia 25 stycznia 2006 r.
sygn. akt VI SA/Wa 1796/05, publikacja LEX nr 206545)
5.
Art. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy wywłaszczeniowej oraz art. 7 ust. 3 ustawy z
dnia 9 marca 1949 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz.U.49.18.117)
– a także art. 18 Konstytucji
Jak stanowił art. 1 ustawy wywłaszczeniowej nieruchomość
mogła być wywłaszczona z zachowaniem przepisów tejże ustawy. W art. 3 ust. 1
ustawy wywłaszczeniowej wyraźnie stwierdza się, że „wywłaszczenie jest
dopuszczalne, jeżeli wywłaszczana nieruchomość jest ubiegającemu się o
wywłaszczenie niezbędna na cele użyteczności publicznej, na cele obrony Państwa
albo dla wykonania zadań określonych w zatwierdzonych planach gospodarczych”.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 1999 r. sygn.
akt III RN 77/99, publikacja OSNP 2002/4/82,
wyjaśnił, że w przypadku wywłaszczania nieruchomości w celu urządzenia ogrodu
działkowego „organ wywłaszczeniowy był obowiązany dokonać oceny, czy nieruchomość
wskazana we wniosku gminy o nabycie odpowiednich terenów, które w jej opinii
były niezbędne do założenia pracowniczego ogrodu działkowego jako urządzenia
użyteczności publicznej, mogła być uznana za rzeczywiście niezbędną na cele,
które co do zasady uzasadniały dopuszczalność wywłaszczenia (art. 15, art. 20
ust. 2 oraz art. 22 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 12
marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, jednolity tekst:
Dz. U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64 ze zm. w związku z art. 7 ust. 3 oraz art.
4 i art. 1 ust. 4 ustawy z dnia 9 marca 1949 r. o pracowniczych ogrodach
działkowych, Dz. U. Nr 18, poz. 117).”
W uzasadnieniu wyroku SN
stwierdził, że:
a) W czasie obowiązywania ustawy wywłaszczeniowej z 1958 r. zasadność wniosku
o wywłaszczenie nieruchomości pod ogródki działkowe musiała być
rozpatrzona w oparciu o przepisy tej ustawy.
b) Oznacza to, że wnioskodawca powinien wykazać, iż wywłaszczana nieruchomość
jest ubiegającemu się o wywłaszczenie niezbędna na cele użyteczności
publicznej, na cele obrony Państwa albo dla wykonania zadań określonych w
zatwierdzonych planach gospodarczych”. Udowodnić powinien zarówno to, że
nieruchomość będzie użyta „na cele użyteczności publicznej, na cele obrony
Państwa albo dla wykonania zadań określonych w zatwierdzonych planach
gospodarczych” jak i to, że jest ona na ten cel niezbędna, tj. bez tej nieruchomości cel nie może być zrealizowany.
c) Organ orzekający o wywłaszczeniu powinien zbadać, czy wniosek jest
uzasadniony i w konsekwencji, faktyczne i prawne przesłanki oceny
dokonanej w sprawie przez organ wywłaszczeniowy powinny znaleźć następnie wyraz
w uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia.
Jak wcześniej opisano – ani w czasie rozprawy kwestie te nie były przedmiotem analizy, ani też faktyczne i prawne przesłanki oceny wniosku nie zostały zawarte w uzasadnieniu decyzji wywłaszczeniowej.
Dodać należy, że oczywistą jest rzeczą, iż w niniejszym
przypadku (pominąwszy nawet wątpliwości co do tego, czy wniosek mógł być
rozpatrywany) wywłaszczenie nie mogło nastąpić. Jasne jest bowiem, że
wywłaszczona nieruchomość nie była potrzebna
na żaden z celów wymienionych w ustawie. Niesporne jest, że nie była
potrzebna na cele obrony Państwa. Z dostępnych dokumentów nie wynika też, by urządzenie
tego konkretnego ogrodu działkowego i użycie tej konkretnej nieruchomości było
„zadaniem określonym w zatwierdzonym planie zagospodarowania przestrzennego”. A w świetle orzecznictwa sądowego oczywiste
jest, że wywłaszczenie pod ogródki działkowe nie mogło być uznane za nabycie na
cele użyteczności publicznej. Pojęcie "celu użyteczności publicznej",
zgodnie z poglądami występującymi w doktrynie i orzecznictwie, musi się
łączyć z powszechnością i ogólną dostępnością dla całego społeczeństwa.
Przeciwieństwem tego pojęcia jest wszystko to, co służyć ma zaspokajaniu
potrzeb określonej grupy społecznej, wyodrębnionej w oparciu o określone
kryteria członkostwa i przynależności. Wszelkie ograniczenia podmiotowe w tym
zakresie nie mogą być identyfikowane z celami użyteczności publicznej. Nabyty
teren miał być (w każdym razie w większości) podzielony na działki, które
byłyby przydzielone w użytkowanie członkom PZD. W
istocie działki te stałyby się niemal własnością prywatną, członek mógłby z
niej korzystać z wyłączeniem osób trzecich, a w każdym razie nie byłyby
terenem powszechnie dostępnym.
Tym samym wywłaszczenie przedmiotowej nieruchomości w
świetle art. 3 ust. 1 ustawy wywłaszczeniowej nie mogło nastąpić – co oznacza,
że skarżona decyzja wywłaszczeniowa rażąco narusza prawo.
Dodać też należy, że zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy z
dnia 9 marca 1949 r. o pracowniczych ogrodach działkowych:
a) Prawo ubiegania się o wywłaszczenie nieruchomości w celu założenia ogrodu
działkowego służyło tylko gminie, czyli w dniu wydania zaskarżonej decyzji
organowi administracji ogólnej szczebla podstawowego. Zakłady pracy mogły
nabywać takie grunty wyłącznie w drodze umów.
b) Nawet na wniosek gminy nabyciu w tym trybie mogły podlegać nieruchomości „odpowiednie”.
Ustawa nie wyjaśnia, jakie nieruchomości są odpowiednie – niemniej można
przyjąć, że niewielka nieruchomość użytkowana jako ogródek przydomowy,
stanowiąca w świetle ówczesnego prawa chroniony Konstytucją przedmiot własności
osobistej obywatela nie mogła być, przynajmniej bez jakichś szczególnych i
wskazanych w decyzji wywłaszczeniowej powodów, uznana za „odpowiednią”.
6.
Art. 74, 75 oraz 99 § 2 Kpa
Jak wykazano –
orzeczenie o wywłaszczeniu przedmiotowej nieruchomości zostało wydane bez
oparcia o dowody wykazujące zaistnienie przesłanek uzasadniających
wywłaszczenie. Ponadto (jak wynika z protokołu z rozprawy i uzasadnienia
decyzji) co najmniej dwie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności zostały
ustalone w oparciu o dowody, z którymi strona nie miała możliwości zapoznać się
– tj. promesę zezwalającą na nabycie nieruchomości i decyzję zatwierdzającą
plan realizacyjny. Dokumenty te bowiem zostały złożone już po rozprawie a
strona nie została po raz drugi wezwana do zapoznania się z aktami sprawy.
Zgodnie z art. 75 Kpa te okoliczności, decydujące w sprawie, nie zostały
więc udowodnione i nie mogły stanowić podstawy decyzji.
Co z kolei oznacza, że
decyzja została wydana sprzecznie z zebranymi w sprawie dowodami.
Utrzymując w mocy wadliwą decyzję organu pierwszej instancji także organ
odwoławczy rażąco naruszył opisane przepisy prawa, a ponadto rażąco naruszył:
7.
Art. 75 i 99 § 3 Kpa oraz art. 6 i art. 9 Kpa
Jak wspomniano – decyzja
organu odwoławczego w ogóle nie zawiera uzasadnienia, a w szczególności organ
ten nie ustosunkowuje się do twierdzeń uważanych przez stronę za istotne dla
sposobu załatwienia sprawy – co rażąco narusza art. 99 § 3 Kpa oraz zasady
ogólne postępowania administracyjnego zawarte w art. 6 i 9 Kpa. Ponadto organ
odwoławczy przed wydaniem orzeczenia nie umożliwił stronom wypowiedzenia się co
do przeprowadzonych dowodów.
8.
Art. 120 § 1 pkt 1 Kpa
Oczywiste jest, że
decyzja organu odwoławczego utrzymująca w mocy wadliwą decyzję rażąco narusza
prawo. Ponadto, jak wynika z absolutnie jednolitego w tej mierze stanowiska
zarówno orzecznictwa jak i doktryny po skutecznym odwołaniu się prawo do
rozpatrzenia sprawy przechodzi na organ odwoławczy. Organ ten nie może
ograniczyć się do stwierdzenia, że (jego zdaniem) decyzja organu pierwszej
instancji nie narusza prawa lecz ma obowiązek ponownie w pełni rozpatrzyć
sprawę. Efekt tego rozpatrzenia powinien być opisany w uzasadnieniu decyzji
organu odwoławczego. W szczególności w uzasadnieniu tym powinno być
przestawione stanowisko organu wobec zarzutów odwołania.
W opisanym stanie prawnym i faktycznym sprawy wniosek o stwierdzenie
nieważności obu zaskarżonych decyzji jest uzasadniony.
________________________________________________________