Strona główna

Tezy orzeczeń Naczelnego i wojewódzkich sądów administracyjnych

 

Zagospodarowanie przestrzenne - zatwierdzanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego;
uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania, sprawy opłaty (renty) planistycznej;
ustalanie warunków zabudowy i zagospodarowania
terenu.

II SA/Ol 135/16 - Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 15 marca 2016 r. - nieprawomocny

Zasady ustalania warunków zabudowy

... Wyznaczenie obszaru analizowanego bez prawidłowego uzasadnienia przyjętej jego wielkości, czyni sporządzoną na jego podstawie analizę funkcji oraz cech zabudowy i zagospodarowania terenu wadliwą. ....

.... W ocenie Sądu, wyznaczenie obszaru analizowanego w minimalnym zakresie, bez wyczerpującego uzasadnienia takiego stanowiska, należy uznać za wadliwe. Należy zauważyć, że przepis § 3 ust. 2 rozporządzenia z dnia 26 sierpnia 2003r. wskazuje jedynie minimalne ("nie mniejszej") granice obszaru, który ma być analizowany pod względem funkcji oraz cech zabudowy i zagospodarowania terenu - granicę maksymalną organ wyznacza zaś według własnego uznania, mając na uwadze zasadę dobrego sąsiedztwa ....

.... O wielkości obszaru wyznaczonego do analizy i "rozciągnięcia" tego obszaru w określonym kierunku mogą decydować m.in. takie względy jak istnienie zabudowy (czasami bardzo licznej) jedynie w jednym kierunku od granicy działki, oddzielenie działek przyjętych do analizy drogą publiczną, skrzyżowaniem dróg publicznych, różnorodność zabudowy, duże odległości między budynkami znajdującymi się na sąsiednich działkach (por. wskazany wcześniej wyrok WSA w Gdańsku z dnia 19 grudnia 2012 r., II SA/Gd 601/12). ...

.... Nie można również podzielić stanowiska organów, że w rozpoznawanej sprawie nie został spełniony warunek określony w art. 61 ust. 1 pkt 3 u.p.z.p., tj. istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu nie jest wystarczające dla planowanego zamierzenia budowlanego. Wydając decyzję organy nie wzięły pod uwagę wyjaśnień skarżących, iż wszystkie media zamierzają wykonać we własnym zakresie. Zaopatrzenie w wodę nastąpi ze studni głębinowej, na działce będzie szambo ewentualnie mała ekologiczna oczyszczalnia ścieków, śmieci będą odbierane przez zakład usług komunalnych. Z kolei zakład energetyczny w piśmie z dnia 22 grudnia 2015 r. zobowiązał się do zapewnienia dostaw energii elektrycznej dla budynku mieszkalnego planowanego na działce skarżących, a GDDKiA w drodze decyzji zezwoliła na lokalizację zjazdu indywidualnego z drogi krajowej nr [...] na działkę nr [...] ....

II OSK 1540/13 - Wyrok NSA z dnia 27 stycznia 2015 r.

1. Dokonywane w trybie art. 24 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uzgodnienia projektu studium, czy projektu planu miejscowego, winny być w sposób czytelny, jasny i jednoznaczny ujęte w dokument pozwalający, zwłaszcza osobom pozostającym poza kręgiem podmiotów biorących udział w pracach nad projektem planu miejscowego, czy studium, na odczytanie stanowiska, jakie ostatecznie przyjęto

2. W sytuacji, gdy studium przyjmuje dla określonego terenu funkcję warunkową, to ustalając postanowienia planu miejscowego, poza rozważeniem możliwości wypełnienia wskazanego warunku, Rada Gminy nie jest uprawniona do formułowania innych niż zakreślonych w studium, wymogów, czy ograniczeń. Kompetencje w zakresie stanowienia planów miejscowych nie mogą być wykorzystywane w sposób dowolny, organy pozostają bowiem związane normami konstytucyjnymi, w szczególności wyrażonymi w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

II SA/Wr 272/14 Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 16 lipca 2014 r.

       Pojęcie "uciążliwości dla mieszkańców" oraz rozstrzyganie o dopuszczalnym tonażu pojazdów i częstości kursów nie mieszczą się w zakresie spraw, które mogą być uregulowane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

II OSK 392/14 Wyrok NSA z dnia 10 lipca 2014 r.

      Gmina wydając plan zagospodarowania przestrzennego, ma obowiązek precyzyjnie wskazać miejsca zagrożone powodzią. Samorząd nie może bowiem pozwolić na budowę na terenach zalewowych.

Wyrok WSA w Krakowie z 11 lipca 2013 r., sygn. akt II SA/Kr 508/13, nieprawomocny

„ ... interes publiczny nie ma automatycznego, bezwzględnego pierwszeństwa przed interesem indywidualnym. Skoro ingerencja planistyczna Gminy jest wyjątkiem od zasady nienaruszalności własności gruntu przez władze publiczne, więc każde wyznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ograniczeń wykonywania prawa własności musi znajdować szczególne uzasadnienie. W szczególności dotyczy to sytuacji, w której na znacznych obszarach terenów prywatnych zaplanowano do realizacji cele publiczne czy też przeznaczenie na cele, których realizacja jest zadaniem gminy. ...”.

„ .... planowanie przestrzenne w gminie nie może pomijać własności, a wręcz przeciwnie - ma poszukiwać rozwiązań, które w optymalny sposób rozwiązują konflikt potrzeb publicznych i potrzeb właścicieli poszczególnych nieruchomości, albowiem "ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw." (art.31 ust.3 Konstytucji RP).

Wobec powyższego, interes publiczny nie ma automatycznego, bezwzględnego pierwszeństwa przed interesem indywidualnym. Skoro ingerencja planistyczna Gminy jest wyjątkiem od zasady nienaruszalności własności gruntu przez władze publiczne, więc każde wyznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ograniczeń wykonywania prawa własności musi znajdować szczególne uzasadnienie. W szczególności dotyczy to sytuacji, w której na znacznych obszarach terenów prywatnych zaplanowano do realizacji cele publiczne czy też przeznaczenie na cele, których realizacja jest zadaniem gminy. ....”

„ .... Z dokumentacji planistycznej przedłożonej Sądowi nie wynika, że organ planistyczny rozważał możliwość uwzględnienia w tym obszarze również interesów skarżącej tj. prawa prywatnej własności – czy to poprzez nieprzeznaczanie całości nieruchomości skarżącej na cel zaspakajający i realizujący interes publiczny, czy to poprzez dopuszczenie również innego przeznaczenia na tym obszarze niż tylko urządzeń sportu i rekreacji z jednoczesnym zakazem zabudowy kubaturowej. Prawo zabudowy - choć oczywiście nie jest prawem bezwzględnym- ma podstawowe znaczenie dla prawidłowego wykonywania prawa własności, zarówno w aspekcie korzystania z niej, ale także rozporządzania nią. W sytuacji, w której cała nieruchomość (o znacznej powierzchni) przeznaczona jest na terenowe urządzenia sportu i rekreacji w tym boisko i plac zabaw, wówczas rzeczywista, realna możliwość korzystania z tej nieruchomości przez właścicieli czy też rozporządzania nią - staje się iluzoryczna. W przypadku bowiem chęci zbycia czy wydzierżawienia takiej nieruchomości najprawdopodobniej jedynym kontrahentem zostaje gmina, która na tej nieruchomości może zrealizować założone przez siebie w planie miejscowym cele, same w sobie słuszne i potrzebne. Rzecz w tym, że nie powinny być realizowane z pokrzywdzeniem prywatnej własności. Stosownie do art. 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wykluczona jest ingerencja w istotę prawa własności, a także nieuzasadnione z punktu widzenia interesu prywatnego ograniczenie tego prawa w drodze miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. ...”.

IV SA/Po 323/12 - Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 18 października 2012 r. (nieprawomocny)

„Błędne jest ustalanie stron postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy przy wykorzystaniu art. 28 prawa budowlanego.[1]

Stronami postępowania administracyjnego o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu mogą być właściciele lub użytkownicy wieczyści działek sąsiednich, a także, w zależności od okoliczności, właściciele działek niesąsiadujących bezpośrednio z terenem planowanej inwestycji, gdyż o interesie prawnym tych osób przesądza zasięg oddziaływania danej inwestycji na nieruchomości sąsiednie oraz stopień jej uciążliwości dla tych nieruchomości.”

II SA/Lu 288/12 - Wyrok WSA w Lublinie z dnia 26 czerwca 2012 r.

„Przepisy kpa nie mają zastosowania przy tworzeniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego”

„Gmina uchwalając plan miejscowy może przeznaczać na realizację celów publicznych nie tylko grunty skomunalizowane bądź należące do Skarbu Państwa, lecz może przeznaczać na takie cele grunty stanowiące własność osób fizycznych i prawnych. W tej mierze brak jest ustawowych ograniczeń, w szczególności zakaz taki nie wynika z przepisów Konstytucji, które choć chronią prawo własności, lecz równocześnie dopuszczają do wywłaszczenia tego prawa na cele publiczne za słusznym odszkodowaniem (art. 21).”

II OSK 606/11 - Wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2012 r.

„Przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. nr 80, poz. 717 ze zm.) dotyczące opłaty planistycznej nie dają podstawy do orzekania w przedmiocie terminu do uiszczenia opłaty ani też o obowiązku zapłaty odsetek ustawowych w razie naruszenia tego terminu.”

[Komentarz mój: Nie należy z tego wywodzić wniosku, iż można będzie nie płacić tego rodzaju należności (jak sugerują niektóre komentarze umieszczone w prasie). Decyzja administracyjna jest decyzją administracyjną. Jeżeli nie zostanie skutecznie obalona to się stanie ostateczna i wykonalna. Trzeba też zwrócić uwagę na przepisy art. 60 i 67 ustawy o finansach publicznych.]

IV SA/Po 156/12 - Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 maja 2012 r.

„Odnosząc się do zarzutu dotyczącego wytyczenia drogi wewnętrznej oznaczonej symbolem 14KDw na terenie należącym do skarżącego, stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 15 ust. 2 pkt 10 u.p.z.p., w planie określa się obowiązkowo zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej. Z § 4 pkt 9 lit. a rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. Nr 164 poz. 1587 – dalej rozporządzenie) wynika, że ustalenia dotyczące zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej powinny zawierać m.in. określenie układu komunikacyjnego i sieci infrastruktury technicznej wraz z ich parametrami oraz klasyfikacją ulic i innych szlaków komunikacyjnych i określenie warunków powiązań układu komunikacyjnego i sieci infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym. Z treści rozporządzenia wynika, że trasy dróg wewnętrznych mogą być wyznaczane w obszarze planu miejscowego kolorem jasnoszarym i symbolem KDW. Jeżeli więc, wiążące organy planistyczne rozporządzenie określa zasady wyznaczania dróg wewnętrznych, to nie można czynić zarzutu tym organom, że z tej możliwości korzystają.”

II SA/Gd 511/09 - Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 18 sierpnia 2010 r.

„Niezasadny jest też zarzut, że organ pierwszej instancji winien był przy ustalaniu renty planistycznej uwzględnić poniesione przez skarżącą koszty sporządzenia planu. Zauważyć wprawdzie należy, że niezgodne z prawem było obciążenie skarżącej tymi kosztami (fakt takiego obciążenia został przyznany w piśmie z 19 września 2008 r.). Kwestię ponoszenia kosztów sporządzania planów miejscowych reguluje art. 21 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i w jego świetle brak jest podstaw, aby przenosić je na właścicieli nieruchomości. Zapłacone przez skarżącą koszty sporządzenia planu miejscowego winny jej zostać zwrócone, ale nie mogą stanowić podstawy obniżenia renty planistycznej.”

IV SA/Wa 127/04 - Wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2004 r.

„Poza kognicją sądu administracyjnego jest [..] badanie aktu [planowania przestrzennego] z punktu widzenie celowości i słuszności. W konkretnej sprawie sąd nie mógł zatem według tych kryteriów oceniać ustosunkowania się Rady Gminy do rozwiązań planistycznych przewidzianych w projekcie planu”.

„Sąd mógł natomiast zbadać, czy odrzucając zarzut Rada Gminy G. sporządziła uzasadnienie odpowiadające wymogom art. 24 ust. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym i czy naruszenie interesu prawnego skarżącego przez rozwiązania przyjęte w projekcie planu (samo naruszenie interesu prawnego jest zawsze immamentnie związane z możliwością przyjęcia konstrukcji zarzutu) nastąpiło w zgodzie z obiektywnym porządkiem prawnym. Mógł też badać legalność procedury planistycznej.”       

 

Strona główna